چکیده: 
نرخ موثر مالیاتی به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های کارایی مالیاتی همواره یکی از مسائل مهم قابل پژوهش در این حوزه از اقتصاد بوده است. همچنین کارایی نظام مالیاتی نیز معمولا به وسیله مقایسه دو جانبه هزینه وصول مالیات با سرمایه گذاری جانشین توسط "نرخ موثر مالیاتی" ارزیابی می شود. که با بررسی و محاسبه علمی آن امکان افزایش عدالت مالیاتی و بررسی دقیق فشار مالیاتی بر مودیان فراهم می شود. نرخ موثر مالیاتی علاوه بر کاربردهای گسترده آن در تصمیمات اقتصادی و سیاست گذاری ها می تواند به عنوان ابزاری جهت هدایت سرمایه نیز استفاده شود. در این مقاله تلاش شده است تا با تخمین نرخ موثر مالیاتی در پایه های مشاغل و اشخاص حقوقی، میزان فشار مالیاتی بر مودیان این بخش مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نرخ موثر اشخاص حقوقی طی دوره 87-1380 صعودی بوده و از  6.083در سال 1380 به 11.59 درصد در سال 1387 رسیده است در حالی که این نرخ در بخش مشاغل روند نزولی داشته و از 2.1 درصد تا 1.3 درصد طی دوره 86-1380 در نوسان بوده است.
 
کلید واژه: نرخ موثر مالیاتی، پایه اشخاص حقوقی، پایه مشاغل، کارایی مالیاتی