مدیریت مالی؛ نقاط قوت و محدودیت‌های نسبت‌های مالی  

 
از محاسن این نسبت‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1- محاسبه این نسبت‌ها نسبتاً ساده است.

2- با این نسبت‌ها معیاری برای مقایسه بین فعالیت شرکت در یک دوره زمانی به دست می‌آید و نیز می‌توان نسبت‌های محاسبه‌شده را با متوسط صنعت مقایسه کرد.

3-برای تعیین روند سنواتی شرکت و تغییراتی که احتمالاً در این روند رخ‌داده است و نیز تعیین اعداد غیرعادی می‌توان از روش تجزیه‌وتحلیل نسبت‌ها استفاده کرد.

4- در امر شناخت مشکلات شرکت‌ها محاسبه این نسبت‌ها سودمند است.

5-اگر روش مبتنی بر تجزیه‌وتحلیل نسبت‌ها با روش‌های دیگر (مثل روش‌های اقتصادسنجی) ادغام شوند، این نسبت‌ها می­توانند در ارزیابی و قضاوت نقش مهمی بازی کنند.

- محدودیت‌های نسبت‌های مالی

باوجود مفید بودن تجزیه‌وتحلیل نسبت‌ها، محدودیت‌های چندی نیز در این تحلیل‌ها وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

1- بسیاری از شرکت‌های بزرگ در زمینه‌های متنوعی فعالیت می‌کنند، لذا مشخص نمودن اینکه شرکت به چه صنعتی تعلق دارد، مشکل است. به همین جهت مقایسه نسبت‌های آن با سایر شرکت‌ها بی‌معنی خواهد بود.

2-روش‌های عملیاتی و حسابداری در همه شرکت‌ها به‌طور یکسان انجام نمی‌شود و همین موضوع باعث می‌شود که مقایسه نسبت‌ها، به‌ویژه طبقه‌بندی اطلاعات در صورت‌های مالی بی‌معنی شود.

3-آنچه به‌عنوان نرخ‌های میانگین صنعت منتشر می‌شود، صرفاً ارقام تقریبی هستند، به همین جهت، شرکت باید به نسبت‌های مربوط به رقبای اصلی خود توجه کند، البته اگر این نسبت‌ها را در اختیار داشته باشد.

4- صورت‌های مالی بر اساس قیمت‌های تاریخی (قیمت تمام‌شده) تهیه می‌شوند و در این گزارش‌ها تغییر سطح قیمت­ها درنظرگرفته نمی‌شود.

5- بعضی از نسبت‌ها لزوماً منعکس‌کننده کیفیت اجزای تشکیل دهند خود نیستند. مثلاً نسبت جاری یک شرکت ممکن است بالا باشد، درحالی‌که در دارایی‌های جاری شرکت، اقلام موجودی راکد و خارج از رده وجود داشته باشد.

6- نسبت‌ها اصولاً ارقام و اطلاعاتی ایستا هستند و وقایع و روندهای آتی را در نظر نمی‌گیرند.

7- توجه خاص به یک نسبت، نمی‌تواند فایده چندانی داشته باشد.

8-نسبت‌ها راه‌حل مشکلات نیستند و با استفاده از این نسبت‌ها نمی‌توان به علل اصلی مشکلات شرکت پی برد، نسبت‌ها تنها نشان‌دهنده مشکلات هستند.

9-شخص تحلیل‌گر در تفسیر داده‌ها به‌سادگی دچار اشتباه می‌شود و احتمال دارد به‌راحتی آنها را غلط تفسیر کند؛ برای مثال، کاهش مقدار یک نسبت، الزاماً به معنای وقوع رخدادی نامطلوب نیست.

منابع

کتاب مبانی مدیریت مالی؛ دکتر محسن دستگیر

کتاب مدیریت سرمایه گذاری و ارزیابی اوراق بهادار، جهانخانی و علی پارسائیان (1376)

نمازی محمد ونورالدین رستمی (1383) بررسی رابطه نسبت های مالی و نرخ بازده سهام ، بررسی های حسابداری و حسابرسی

مهدی تفوی و محمدرضا پورعلی(1389)بررسی و تحلیل نسبت های مالی در تشخیص سطوح مختلف سلامت مالی واحدهای تولیدی ایران، مجله مطالعات مالی