پیش‌نیازهای حل مسئله  

1 ) به‌کارگیری شیوه‌های غیرمستقیم: یکی از پیش‌نیازهای حل مسئله عدم به‌کارگیری شیوه‌ای است که همه به کار می‌گیرند. شیوه‌ی غیرمستقیم ذهن را کنجکاو می‌کند؛ حال‌آنکه توجه به شیوه‌ی مستقیم سبب بی‌توجهی به ابعاد مختلف می‌شود. به‌کارگیری شیوه‌ی غیرمستقیم، عاملی است که موجب خلاقیت در حل مسئله می‌شود. به‌منظور شکل‌گیری این پیش‌نیاز باید به افراد فرصت تدبیر و تفکر داده شود و فرصت اشتباه نیز به آنان داده شود تا جرئت جدا شدن از راه‌های رایج و معمول را بیابند.

2 ) درک مفاهیم: فهم و درک و شناخت مفاهیم در حل مسئله بسیارمهم است، هرکس مفاهیم بیشتری را درک کرده باشد و بتواند ارتباط بین آن‌ها را تشخیص دهد، قاعدتاً بهتر مسائل را حل می‌کند. چراکه در حل مسئله بخش‌های مربوط به مسئله را باید شناخت و بخش‌های اضافی را جدا کرد و دست‌آخر این بخش‌ها را به هم وصل کرد و ابهامات را برطرف کرد.

3 ) دوری از پیچیدگی: در حل مسائل باید به دنبال ساده‌ترین راه‌حل باشیم و تا حد امکان از راه‌های پیچیده اجتناب کنیم، چراکه اغلب وقتی از راه‌حل‌های پیچیده بهره می‌بریم، نتیجه‌بخش نخواهد بود.

4 ) آموزش ذهنی: حل مسئله نیازمند تخیل و تفکر قوی و استدلال و استنباط صحیح از صورت‌مسئله است، بنابراین چنانچه افراد آموزش‌های لازم را در این زمینه دیده باشند، تبحر بیشتری در حل مسئله خواهند یافت.

5) توانایی بهره‌گیری از نمادها: برای حل مسائل به فرایندهای ذهنی یا همان فرآیند شناختی نیاز است. این فرآیندها اهمیت ویژه دارند، زیرا مستلزم خیال‌پردازی و تخیل فردی است. این مهارت توانایی بهره‌گیری از نمادهایی است که اغلب افراد به‌عنوان اصل اساسی در حل مسائل به کار می‌گیرند.

نکاتی هنگام حل مسئله

•مسئولیت‌پذیری نسبت به مسئله: وجود آن را انکار نکنیم.

•آنچه را که اتفاق افتاده است به شکل یک مسئله ببنیم، نه یک مشکل.

•تلاش برای حل مسئله برای سلامت روانی و رفاه اجتماعی ما اهمیت دارد.

•به این باور برسیم که می توانیم مسئله را حل کنیم.

•ویژگی های لازم برای توانمندی در حل مسئله: احساس ها و افکار منفی خود را کنترل کنید. و در لحظه های تصمیم گیری، خود را سرزنش و ملامت نکنید.

•وجود مسئله یا مشکل، دلیل بر ضعف، بی کفایتی، بی لیاقتی، بی استعدادی و نادانی یا ناتوانی و ... نیست؛ بنابراین نباید احساس درماندگی و ناامیدی نمود.