تبلیغ شماره 1
بازگشت به پورتال مرکزی

متغیر یک مفهوم است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می­شود. به عبارت دیگرمتغیر به ویژگی­هایی اطلاق می­شود که می­توان آنها را مشاهده یا اندازه­گیری کرد. و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود.

 


 عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشان­دهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.

 

 

مفهوم میز به تنهایی بر وجود ارزش­های چندگانه دلالت نمی­کند و برای مثال، به همین دلیل این مفهوم مشخص نمی سازد که چه ویژگی یا ویژگی­ هایی از آن مورد نظر است. و برای مثال، کدام­یک از ویژگی­های رنگ، وزن یا ارتفاع میز مورد مشاهده یا اندازه­ گیری قرار گرفته است.

 

کرلینجر (1986) معتقد است متغیر یک نماد است که  می­توان عدد یا ارزش را جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که می­توان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد.

 

 

گاهی اوقات ویژگی­هایی که در یک پژوهش اندازه ­گیری می­شوند، ممکن است در پژوهش دیگر ثابت نگه داشته شوند. متغیر در مقابل ثابت قرار دارد.

 

ثابت به ویژگی­ هایی اطلاق می­شود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه است.

 

به عنوان مثال، اگر در پژوهشی دانش ­آموزان کلاس چهارم به عنوان آزمودنی به کار روند، «کلاس» ثابت است، یا اگر در یک پژوهش دانش­ آموزان ده ساله مشارکت داشته باشند، «سن» ثابت است.

 

 

انواع متغیرها

 

الف) طبقه ­بندی متغیرها بر حسب ماهیت متغیر

 

1- متغیر کمّی و کیفی

2- متغیر گسسته و پیوسته

3- متغیرهای دوارزشی و چندارزشی

 

 

ب) طبقه­ بندی متغیرها بر حسب نقش متغیر در تحقیق

 

1- متغیر وابسته

2- متغیر مستقل

3- متغیر تعدیل­ کننده

4- متغیر مداخله­ گر

 

 

منبع:

ایران پژوهان

 

 

 

 

ثبت نام و عضویت میز کار

لینک های مفید

 

 

 

علی اژدری |   1395/09/28 18:03:20   |
1     0
می توان این تعریف را هم اضافه کرد هر چیزی که بتواند ارزش های گوناگون و متفاوت را بپذیرد، به آن متغیر می گویند
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
وحید سعیدی |   1395/10/03 21:48:34   |
0     0
در تعریف متغیرها چنین آمده است» .هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد، در جریان تحقیق می‌توانند به صورت یک متغیر درآیند، به شرط آنکه بر خلاف عوامل ثابت، تغییر کنند یا تغییر پذیر باشند. بنابراین می توان گفت: متغیر در زبان جامعه شناسی، هر پدیده ای را می‌رساند که مقدار آن در هر مورد خاص تفاوت می یابد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
masoud sadeghi |   1395/10/04 17:56:10   |
0     0
می توان به طبقه بندی متغیرها دو مورد دیگر هم اضافه نمود:
1- متغیر میانجی :که به عنوان رابط بین متغیر مستقل و متغیر وابسته قرار می‌گیرد. متغیر میانجی جهت یا شدت رابطه متغیر مستقل و وابسته را به صورت غیرمستقیم تحت‌تاثیر قرار می دهد.
2- متغیر کنترل: اگر متغیر میانجی قابل سنجش و اندازه گیری باشد و پژوهشگر بخواهد اثرات آن را کنترل و در مدل حذف کند به آن متغیر کنترل گویند. چون در در یک پژوهش اثرات همه متغیرها قابل بررسی نیست، پژوهشگر اثرات برخی متغیرها را از طریق کنترل آماری یا کنترل‌های تحقیقی خنثی می‌کند. اینگونه متغیرها که اثرات آنها توسط پژوهشگر قابل حذف است را متغیر کنترل گویند.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
نفیسه شعله ور |   1395/10/06 12:15:01   |
2     0
براساس کتاب دکتر خاکی ، متغیر کمیتی است که در دامنه ای معین می تواند از یک فرد به فرد دیگر و از یک مشاهده به مشاهده دیگر مقادیر مختلفی را ایجاد می کند
انواع متغیر:متغیر وابسته،متغیر مستقل،متغیر تعدیل گر، متغیر مداخله گر، متغیر کنترلی
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محسن دهقان نیری |   1395/10/06 12:35:32   |
0     0
به عبارت دیگر، متغیربه ویژگی هایی اطلاق می شود که می توان آن ها را مشاهده یا اندازه گیری کرد و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آن ها قرار داد. (دلاور) در غالب پژوهش ها به ویژه پژوهش های کمی، مقوله متغیر همواره مطرح بوده و حساسیتی ویژه یافته است. برای پژوهشگران و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی، شناخت دقیق متغیرها، تنوع آن ها، وجوه تمایز متغیرها از یک سو و شناخت نقش آن ها، مقیاس اندازه گیری آن ها از سوی دیگر اهمیتی بسزایی دارد. به علاوه ، آگاهی از انواع مقیاس ها و امکان محاسبات آماری هریک از مقیاس ها برای هر پژوهشگری اهمیت بسیار دارد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
امیر حیدری |   1395/10/27 18:48:26   |
0     0
هرچیزی که بتواند مقادیر کمی یا ارزش های گوناگون ومتفاوت را بپذیرد به آن متغیر می گویند این ارزش ها می تواند در زمان های مختلف در مطالعات مختلف برای یک شخص یا یک چیز متفاوت باشد ویا چیزی ویا اینکه در یک زمان برای اشخاص یا چیزهای مختلف ارزش های متفاوت داشته باشد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
آزاده عربیان |   1395/10/27 20:08:46   |
0     0
هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد، در جریان تحقیق می‌توانند به صورت یک متغیر درآیند
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
صدیقه شکران |   1395/10/27 21:08:44   |
2     0
متغیر یک مفهوم است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می­شود. به عبارت دیگرمتغیر به ویژگی­هایی اطلاق می­شود که می­توان آنها را مشاهده یا اندازه­گیری کرد. و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
نغمه |   1395/10/27 23:08:35   |
0     0
کرلینجر (1986) معتقد است متغیر یک نماد است که می­توان عدد یا ارزش را جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که می­توان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد.


گاهی اوقات ویژگی­هایی که در یک پژوهش اندازه ­گیری می­شوند، ممکن است در پژوهش دیگر ثابت نگه داشته شوند. متغیر در مقابل ثابت قرار دارد.

ثابت به ویژگی­ هایی اطلاق می­شود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه است.

به عنوان مثال، اگر در پژوهشی دانش ­آموزان کلاس چهارم به عنوان آزمودنی به کار روند، «کلاس» ثابت است، یا اگر در یک پژوهش دانش­ آموزان ده ساله مشارکت داشته باشند، «سن» ثابت است.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محدثه السادات میراحمدی |   1395/10/28 08:21:17   |
0     0
متغیرها بر اساس تعداد ارزش ها یا عددهایی که به آن ها اختصاص داده می شودبه دو دسته تقسیم می شوند.الف_دوارزشی. ب_چندارزشی.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
نجمی |   1395/10/28 08:45:34   |
0     0
متغیر از نظر لغوی به معنی چیزی است که تغییر می‌کند و از لحاظ علمی مفهومی است که می تواند از لحاظ مقدار تغییر کند و بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده شود. در تحقیق، متغیر به ویژگی هایی اطلاق می شود که می توان آنها را مشاهده یا اندازه گیری کرد و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محسن یوسف زاده |   1395/10/28 11:15:01   |
0     0
متغیربه خصوصیات یی اطلاق می شود که می توان آن ها را مشاهده یا اندازه گیری کرد دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آن ها قرار داد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محسن یوسف زاده |   1395/10/28 11:15:50   |
1     0
متغیر مستقل: منظور از مستقل، متغیرهایی است که بر دیگر متغیرها اثر می گذارند. متغیر مستقل به گونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تاثیر می گذارد.
متغیر وابسته: متغیرهایی هستند که متاثر از متغیرهایی دیگرند.
متغیر کنترل: متغیرهایی است که چند متغیر دیگر را تحت کنترل دارند.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
عاطفه صابر |   1395/10/28 11:29:06   |
0     0
مشاهده و اندازه گیری مربوط به ویژگی های متغیر است
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
صغری شکران |   1395/10/28 17:31:27   |
0     0
طبقه­ بندی متغیرها بر حسب نقش متغیر در تحقیق

1- متغیر وابسته
2- متغیر مستقل
3- متغیر تعدیل­ کننده
4- متغیر مداخله­ گر
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
ابوالفضل حق جوسانیجی |   1395/10/29 07:10:50   |
1     0
عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشان­دهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
ابوالفضل حق جوسانیجی |   1395/10/29 07:12:19   |
0     0
ویژگی ثابت به ویژگی­ هایی اطلاق می­شود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه است
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
ابوالفضل حق جوسانیجی |   1395/10/29 07:12:41   |
0     0
ویژگی ثابت به ویژگی­ هایی اطلاق می­شود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه می باشد
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
امین |   1395/10/29 18:42:36   |
0     0
انواع متغیر براساس نقش آن در فرآیند تحقیق:
متغیر وابسته
متغیر مستقل
متغیر تعدیل کننده
متغیر مداخله گر
متغیر کنترل
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
امیر حیدری |   1395/11/13 20:53:04   |
0     0
متغیر کمیتی است که در دامنه ای معین می تواند از یک فرد به فرد دیگر و از یک مشاهده به مشاهده دیگر مقادیر مختلفی را ایجاد می کند
انواع متغیر:متغیر وابسته،متغیر مستقل،متغیر تعدیل گر، متغیر مداخله گر، متغیر کنترلی
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
نعیمه پژوهش |   1396/02/29 08:50:08   |
2     1
متغیرهای یک تحقیق بسیار مهم است و در واقع هسته اصلی یک تحقیق به شمار می رود. متغیرها در واقع داده‌هایی هستند که محقق در صدد جمع‌آوری و تحلیل است. به طور کلی، متغیرها به دو دسته اصلی کمی و کیفی تقسیم می شوند. مبنای این تقسیم‌بندی این است که متغیرهای کمی مقادیر مختلف به خود می‌گیرند و متغیرهای کیفی حالات مختلف به خود می‌گیرند.
مثال: سن یک متغیر کمی است و جنس یک متغیر کیفی است.
متغیرهای کمی خود به دو دسته تقسیم می شوند:
1ـ کمی گسسته: بین دو عدد اعشار نمی‌گیرد؛ مانند تعداد فرزندان.
2ـ کمی پیوسته: بین دو عدد بی‌نهایت عدد و اعشار می‌تواند قرار گیرد؛ مانند قد بین 175 و 180 سانتی‌متر.
متغیرهای کیفی نیز به 2 دسته تقسیم می شوند:
1ـ کیفی اسمی: برتری ترتیبی بین حالات مختلف متغیر وجود ندارد؛ مانند جنس یا شغل.
2ـ کیفی رتبه‌ای: برتری ترتیبی بین حالات مختلف متغیر وجود دارد؛ مانند درجه بدخیمی‌ها یا میزان تحصیلات.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
Fereshte Montazeri |   1396/03/25 13:25:01   |
1     0
متغیرها

به طور کلی، متغیرها آن شرایط یا خصوصیاتی هستند که پژوهشگر آنها را دستکاری، کنترل یا مشاهده می کند. به سخن دیگر، متغیر عبارت از ویژگی، صفت یا عاملی است که بین افراد جامعه مشترک بوده و می تواند مقادیر کمی و ارزشهای متفاوتی داشته باشد.
متغیر مستقل یا تأثیرگذار
این متغیر در تغییرات خود مستقل می باشد و به عامل دیگری در پژوهش وابسته نیست. در واقع متغیرهای مستقل آن دسته از شرایط یا خصوصیاتی است که پژوهشگر، در کاوش تحقیقی خود آنها را دستکاری و کنترل می کند تا رابطة علّی آنها را با متغیر دیگری در موقعیتی ویژه مشاهده و بررسی نماید.
متغیر وابسته یا تأثیرپذیر
شرایط یا ویژگیهایی است که چون پژوهشگر، متغیر مستقل را در فعالیتهای حوزة تحقیق، وارد یا خارج می کند و یا آن را تغییر می دهد، ظاهر یا محو شود و یا تغییر کند. به عبارت دیگر، متغیر وابسته نتیجة اعمال و تغییرات متغیر مستقل است و نمی تواند به خودی خود وجود داشته باشد. در تحقیقات، محقق به اندازه گیری و مشاهدة این تغییرات وابسته مبادرت می کند و گاهی آن را «معیار یا شاخص سنجش» نیز می نامند.
متغیرهای نامربوط یا ناخواسته
متغیرهای ناخواسته و یا مزاحم به آن دست از متغیرهایی اطلاق می شود که غیر از متغیرهای مستقل و وابسته بوده و یا مورد نظر پژوهشگر نمی باشند و یا محقق از کنترل آنها عاجز است ولی بر نتیجة پژوهش تأثیر دارند. لذا، برای اینکه محقق بتواند فرض پژوهش خود را به طور معتبری آزمون کند و یا پاسخ های قابل اطمینان برای سئوالات پژوهش فراهم نماید، لازم است این متغیرها را تا حد امکان کنترل کند و یا حداقل به شناسایی آنها مبادرت نماید.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
سید احمد علی هانی |   1396/03/28 14:52:35   |
3     0
متغیر، مفهومی است که به آن بیش از دو یا چند ارزش یا عدد اختصاص داده می شود و قابل مشاهده یا ندازه گیری می باشد. ویژگی‌هایی را که پژوهش گر مشاهده یا اندازه گیری می کند، متغیر می نامند. متغیرها از مهم ترین مباحث در تحقیقات اجتماعی- انسانی می باشند. هدف، شناخت علّت یا عوامل پیدایش یا تغییر موضوع مورد نظر است و چون این عوامل تغییر پذیرند و قابل سنجش، آن ها را متغیر می‌خوانیم. در نهایت باید بتوانیم هم انواع متغیرها را بشناسیم، هم آن که روابط آن ها را با یکدیگر شناسایی کنیم. همچنین، میزان تأثیر یک متغیر بر متغیر دیگر را مورد سنجش قرار داده و اندازه‌گیری کنیم. باید روابط یک سویه بین متغیرها را از روابط متقابل و دو سویه تمیز دهیم و شبکه متغیرها را که با هم، ضمن تأثیر متقابل بر یکدیگر، بر پدیده‌های دیگر اثر می نهند، باز شناسی نمائیم. در تعریف متغیرها چنین آمده است» . هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد، در جریان تحقیق می‌توانند به صورت یک متغیر درآیند، به شرط آنکه بر خلاف عوامل ثابت، تغییر کنند یا تغییر پذیر باشند. بنابراین می توان گفت: متغیر در زبان جامعه شناسی، هر پدیده ای را می‌رساند که مقدار آن در هر مورد خاص تفاوت می یابد.

انواع متغیر براساس نقش آن در فرآیند تحقیق
متغیر مستقل: یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت یا دست کاری شدن توسط محقق، مقادیری را می پذیرد تا تأثیرش بر روی متغیر دیگر (متغیر وابسته) مشاهده شود. برای مثال، محقق می خواهد اثر دو نوع روش تدریس (الف) و (ب) را روی عملکرد ریاضی دانش آموزان کلاس پنجم بررسی کند. وی سؤال زیر را مطرح می نماید: آیا تفاوتی بین عملکرد ریاضی دانش آموزان که با روش الف یا ب آموزش دیده اند وجود دارد؟ در این تحقیق روش تدریس، متغیر مستقل در نظر گرفته شده است تا تأثیرش بر عملکرد ریاضی (متغیر وابسته) مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
در مطالعات از نوع همبستگی، به جای متغیر مستقل از اصطلاح» متغیر پیش بین «و به جای متغیر وابسته از »متغیر ملاک «استفاده می‌شود. برخی نویسندگان معتقدند اصطلاح متغیر مستقل و وابسته (تابع) ویژه‌ی تحقیقاتی است که در آن ها هدف، تبیین رابطه علت و معلولی میان متغیرها است. در بعضی از مسائل پژوهشی، متغیرهای مورد مطالعه به صورتی تعریف شده‌اند که نمی توان متغیر مستقل را از متغیر وابسته به طور کامل متمایز کرد. برای مثال در بررسی رابطه‌ی رضایت مشتری و وفاداری آنان، تمایز متغیر مستقل و وابسته از یکدیگر مشخص نیست. در این گونه تحقیقات، هدف پژوهشگر برقراری رابطه‌ی هم زمانی میان متغیرها است. باید توجه داشت که تعداد و ماهیت متغیر مستقل به مسئله‌ی تحقیق بستگی دارد.
متغیر وابسته: متغیری است که تغییرات آن تحت تأثیر متغیر مستقل قرارمی‌گیرد. متغیر وابسته آن است که مورد پیش بینی قرار می گیرد، در حالی که متغیر مستقل متغیری است که از روی آن پیش بینی می‌شود. به زبان ریاضی، متغیر وابسته Y معلول فرضی است که همراه با تغییرات یا پراش متغیر Xتغییر می کند. متغیر Yدست کاری نمی‌شود، بلکه از لحاظ تغییراتی که در آن به عنوان نتیجه احتمالی تغییرات مربوط به متغیر مستقل حاصل می شود مورد مشاهده قرار می گیرد. در پیش بینی از X به Y می‌توانیم هر مقدار دلخواه X را اختیار کنیم، در حالی که تغییر متغیرY که مورد پیش بینی واقع می شود به مقداری از Xبستگی دارد که قبلاً انتخاب کرده ایم. متغیر وابسته، شرط، وضعیت یا کیفیتی است که تلاش می کنیم آن را تبیین کنیم.
برای مثال، در بررسی تأثیر شیوه های تشویق بر یادگیری دانش آموزان، یادگیری به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است تا اثر تشویق بر آن اندازه‌گیری شود. انتخاب یک متغیر به عنوان متغیر وابسته (تابع) به هدف پژوهش بستگی دارد. پس از تعریف دقیق و روشن متغیر وابسته، باید ابزاری که امکان اندازه گیری آن را فراهم می سازد نیز شناسایی نمود.
متغیر تعدیل کننده: متغیر کمی یا کیفی است که جهت یا میزان رابطه ی میان متغیرهای مستقل و وابسته را تحت تأثیر قرار می دهد. گاهی این متغیر یک متغیر مستقل ثانوی است که بر جهت یا میزان ارتباط متغیر مستقل و وابسته تأثیر می گذارد. برای مثال در بررسی تأثیر شیوه های مختلف تشویق بر یادگیری دانش آموزان دختر و پسر، محقق می خواهد تأثیر جنسیت را نیز بر رابطه ی بین تشویق و یادگیری مورد مطالعه قرار دهد. بنابراین در این تحقیق جنسیت متغیر تعدیل کننده محسوب می شود. نکته مهم این است که متغیر تعدیل کننده قابلیت بررسی و یا کنترل دارد.
متغیر کنترل: در یک تحقیق، اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی‌توان به طور هم زمان مورد مطالعه قرار داد. بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده، آن ها را خنثی می‌کند. این نوع متغیرها، متغیر کنترل نامیده می‌شو‌ند. برای مثال این سؤال پژوهشی را که» چه رابطه ای میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی وجود دارد؟ «مورد نظر قرار می دهیم. در این سؤال، اثر پایه تحصیلی و جنسیت بر پیشرفت تحصیلی وعزت نفس، کنترل می شود. کنترل متغیرها از دو طریق ممکن می باشد: الف-کنترل های تحقیقی، ب- کنترل های آماری.
متغیرهای مداخله گر: متغیری است که محقق برای استنتاج از نحوه‌ی تأثیرمتغیر مستقل بر متغیر تابع مورد نظر قرار می دهد، ولی تأثیر آن را نه می‌توان کنترل کرد و نه به طور مستقیم و مستقل از سایر متغیرها، مشاهده کرد. متغیر مداخله‌گر معمولاً بر اعتبار درونی و اعتبار بیرونی تحقیق اثر نمی‌گذارد. برای مثال در یک طرح تحقیق که هدف آن بررسی تأثیر روش آموزش برنامه‌ای در مقایسه با سخنرانی، برای دروس ریاضی پایه‌ی پنجم ابتدایی است، متغیر مستقل روش تدریس و متغیر وابسته پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. ازآنجا که» یادگیری «متغیری است که تأثیرمتغیر مستقل بر متغیر وابسته را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مشاهده آن به طور مستقیم امکان پذیر نمی باشد، متغیر مداخله گر نامیده می‌شود. بدون شک نقش متغیرهای مداخله‌گر، در تفسیر نتایج مدنظر قرار می‌گیرد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
hosein dehshiri |   1396/03/28 22:55:57   |
0     0
متغیر چیست؟

متغیر یک مفهوم است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می­شود. به عبارت دیگر متغیر به ویژگی­هایی اطلاق می­شود که می­توان آنها را مشاهده یا اندازه­گیری کرد. و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود. عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشان­دهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.

مفهوم میز به تنهایی بر وجود ارزش­های چندگانه دلالت نمی­کند و برای مثال، به همین دلیل این مفهوم مشخص نمی­سازد که چه ویژگی یا ویژگی­هایی از آن مورد نظر است. و برای مثال، کدام­یک از ویژگی­های رنگ، وزن یا ارتفاع میز مورد مشاهده یا اندازه­گیری قرار گرفته است. کرلینجر (1986) معتقد است متغیر یک نماد است که
می­توان عدد یا ارزش را جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که می­توان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد.
انواع متغیرها

الف) طبقه­ بندی متغیرها بر حسب ماهیت متغیر

1- متغیر کمّی و کیفی
2- متغیر گسسته و پیوسته
3- متغیرهای دوارزشی و چندارزشی
ب) طبقه­ بندی متغیرها بر حسب نقش متغیر در تحقیق

1- متغیر وابسته
2- متغیر مستقل
3- متغیر تعدیل ­کننده
4- متغیر مداخله­ گر
دهشیری-ارشدحسابداری
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
رنجبر |   1396/03/28 23:07:22   |
0     0
متغیر، مفهومی است که به آن بیش از دو یا چند ارزش یا عدد اختصاص داده می شود و قابل مشاهده یا ندازه گیری می باشد. ویژگی‌هایی را که پژوهش گر مشاهده یا اندازه گیری می کند، متغیر می نامند. متغیرها از مهم ترین مباحث در تحقیقات اجتماعی- انسانی می باشند. هدف، شناخت علّت یا عوامل پیدایش یا تغییر موضوع مورد نظر است و چون این عوامل تغییر پذیرند و قابل سنجش، آن ها را متغیر می‌خوانیم. در نهایت باید بتوانیم هم انواع متغیرها را بشناسیم، هم آن که روابط آن ها را با یکدیگر شناسایی کنیم. همچنین، میزان تأثیر یک متغیر بر متغیر دیگر را مورد سنجش قرار داده و اندازه‌گیری کنیم. باید روابط یک سویه بین متغیرها را از روابط متقابل و دو سویه تمیز دهیم و شبکه متغیرها را که با هم، ضمن تأثیر متقابل بر یکدیگر، بر پدیده‌های دیگر اثر می نهند، باز شناسی نمائیم. در تعریف متغیرها چنین آمده است» . هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد، در جریان تحقیق می‌توانند به صورت یک متغیر درآیند، به شرط آنکه بر خلاف عوامل ثابت، تغییر کنند یا تغییر پذیر باشند. بنابراین می توان گفت: متغیر در زبان جامعه شناسی، هر پدیده ای را می‌رساند که مقدار آن در هر مورد خاص تفاوت می یابد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
mehri sadeghi |   1396/03/29 10:12:22   |
0     0
متغیر مفهومی است که در پی کمی شدن پدیده‌ها جای خود را در تحقیقات علی – معلولی باز کرد. طبق تعریف متغیر پدیده‌ای است که می‌تواند مقادیر متفاوتی به خود بگیرد. در تحلیل‌های علمی و خصوصا در تعیین روابط علمی متغیرها بر اساس نقشی که در تحقیقات دارند به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

۱. متغیر مستقل
۲. متغیر وابسته
۳. متغیر تعدیل کننده
۴. متغیر مداخله گر
۵. متغیر کنترل
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
مصطفی بیدکی |   1396/04/19 23:00:24   |
0     0
تغیر تعدیل­کننده، متغیری است که بر رابطه متغیر مستقل و متغیر وابسته تأثیر اقتضایی دارد. یعنی، حضور متغیر سوم (متغیر تعدیل­کننده) رابطۀ مورد انتظار اصلی بین متغیرهای مستقل و وابسته، را تغییر می­دهد. این متغیر در مثال­های زیر روشن می­شود.

فرض کنید پی برده شد که بین تعداد کتاب­هایی که کودکان 5 تا 6 ساله در منزل به آن دسترسی دارند و توانایی­های خواندن آنها نوعی رابطه وجود دارد. یعنی اگر کودکان 5 تا 6 ساله، تعداد زیادی کتاب در اختیارشان قرار گیرد، مهارت­ها و توانایی خواندن آنها بهبود خواهد یافت.

چون کودکان برای خواندن کتاب­های بیشتر، فرصت­های بیشتری دارند (فعالیتی که در آن از جانب والدین کمک شده­اند) و بنابراین، بهتر می­خوانند. در نتیجه، اگر کودکان در منازلی که هیچ نوع کتابی وجود ندارد، پرورش داده شوند، فرصتی برای پرورش نحوۀ خواندن نخواهند داشت، و بنابراین مهارت­ها و توانایی­های خواندن در آنها کاملاً شکل نخواهد گرفت. از این رو، می­توان گفت که نوعی رابطه بین متغیر مستقل (تعداد کتاب­ها) و متغیر وابسته (توانایی­های خواندن) وجود دارد
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محمدرضا تیموری |   1396/09/10 17:03:05   |
0     0
انواع متغیرها
الف) طبقه ¬بندی متغیرها بر حسب ماهیت متغیر
1- متغیر کمّی و کیفی
2- متغیر گسسته و پیوسته
3- متغیرهای دوارزشی و چندارزشی
ب) طبقه¬ بندی متغیرها بر حسب نقش متغیر در تحقیق
1- متغیر وابسته
2- متغیر مستقل
3- متغیر تعدیل¬ کننده
4- متغیر مداخله¬ گر
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
علیرضا حاتمی |   1396/09/11 21:35:18   |
1     0
متغیرهای یک تحقیق بسیار مهم است و در واقع هسته اصلی یک تحقیق به شمار می رود. متغیرها در واقع داده‌هایی هستند که محقق در صدد جمع‌آوری و تحلیل است. به طور کلی، متغیرها به دو دسته اصلی کمی و کیفی تقسیم می شوند. مبنای این تقسیم‌بندی این است که متغیرهای کمی مقادیر مختلف به خود می‌گیرند و متغیرهای کیفی حالات مختلف به خود می‌گیرند.

مثال: سن یک متغیر کمی است و جنس یک متغیر کیفی است.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
سید محمد میری |   1396/09/15 21:04:57   |
0     0
در تحقیق، متغیر به ویژگی هایی اطلاق می شود که می توان آنها را مشاهده یا اندازه گیری کرد و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
مهدیه محمدنیا |   1396/09/18 00:24:00   |
0     0
طبقه­ بندی متغیرها بر حسب نقش متغیر در تحقیق

1- متغیر وابسته
2- متغیر مستقل
3- متغیر تعدیل­ کننده
4- متغیر مداخله­ گر
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
زهرا فاضل |   1396/09/19 10:16:04   |
1     0
متغیر در واقع صفت غیر مشترک مجموعه ای از افراد یا عناصر است که قابل اندازه گیری بوده و می تواند مقادیر مختلفی را بپذیرد‌.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
DAMIRI |   1396/09/30 19:31:29   |
0     0
رابطه بین متغیرها
جالب است ببینیم چگونه ورود متغیر تعدیل¬کننده (مهارت فنی مدیریتی) در مثال قبلی می¬توانست مدل را تغییر داده یا روابط را تحت تأثیر قرار دهد. مجموعه جدیدی از روابط که می¬تواند با وجود متغیر تعدیل¬کننده ظاهر شوند، را در شکل زیر نشان داده¬ایم.

همان¬طور که می¬بینید مهارت فنی مدیریتی، رابطۀ بین تنوع نیروی کاری و هم¬افزایی خلاقانه را تعدیل می¬کند. به عبارت دیگر، هم¬افزایی خلاقانه از مهارت¬های چندگانه حل مسئله نیروی کار متنوع تا زمانی که مدیر، شایستگی ایجاد هم¬افزایی از طریق هماهنگی خلاقانه مهارت¬های مختلف نداشته باشد، ظاهر نخواهد شد. اگر مدیر هیچ نوع مهارتی برای انجام این نقش نداشته باشد و آنگاه نحوی بهره-برداری از مهارت¬های متعدد حل مسئلۀ نیروی کاری متنوع حائز اهمیت نبوده، در نتیجه هم¬افزایی حاصل نمی¬شود. بنابراین، سازمان ممکن است به جای اینکه به صورت اثربخش کار کند، به حالت ایستا باقی بماند.
اکنون به سادگی می¬توان تفاوت¬هایی که بین متغیر مستقل، مداخله¬گر و تعدیل¬کننده وجود دارد را مشاهده کرد. متغیر مستقل نوسان یا تغییر در متغیر وابسته را تبیین می¬کند؛ و متغیر مداخله¬گر در زمان 2T به عنوان تابعی از متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته ظاهر می¬شود که به ما کمک می¬کند تا رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته را مفهوم¬سازی کنیم؛ و متغیر تعدیل¬کننده، اثری عارضی (محتمل¬الوقوع) بر رابطۀ بین دو متغیر دارد. در شرایط مختلف، زمانی که متغیر مستقل، نوسان در متغیر وابسته را تشریح و توجیه می¬کند، متغیر مداخله¬گر به نوسانی که قبلاً به وسیلۀ متغیر مستقل تبیین شده چیزی اضافه نمی¬-کند، در حالی که متغیر تعدیل¬کننده و متغیر مستقل در تشریح نوسان یا واریانس، دارای نوعی اثر تعاملی¬اند. یعنی، وقتی متغیر تعدیل¬کننده حضور نداشته باشد رابطۀ فرض شده بین دو متغیر پایدار نمی-ماند.
خواه یک متغیر، متغیر مستقل باشد خواه متغیر وابسته یا مداخله¬گر یا متغیر تعدیل¬کننده، باید نوع آن، با مطالعۀ دقیق عواملی که در هر وضعیت عمل می¬کنند تعیین شوند. برای مثال، یک متغیر نظیر انگیزۀ کارکنان می¬تواند بر اساس مدل نظری که قبلاً مطرح شد، یک متغیر وابسته، مستقل، مداخله¬گر یا یک متغیر تعدیل¬کننده باشد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
DAMIRI |   1396/09/30 19:41:52   |
1     0
متغیرهای یک تحقیق بسیار مهم است و در واقع هسته اصلی یک تحقیق به شمار می رود. متغیرها در واقع داده‌هایی هستند که محقق در صدد جمع‌آوری و تحلیل است. به طور کلی، متغیرها به دو دسته اصلی کمی و کیفی تقسیم می شوند. مبنای این تقسیم‌بندی این است که متغیرهای کمی مقادیر مختلف به خود می‌گیرند و متغیرهای کیفی حالات مختلف به خود می‌گیرند.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محسن برزگری |   1396/10/02 00:08:01   |
0     0
متغیر عبارت است از ویژگی واحد مورد مشاهده.طبق بندی متغیرها بر اساس نقش آنها در تحقیق:1مستقل 2وابسته3تعدیل کننده 4کنترلی5مداخله گر
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
سیدمحمد امامی مقدم |   1396/10/07 22:58:38   |
0     0
متغیر، مفهومی است که به آن بیش از دو یا چند ارزش یا عدد اختصاص داده می شود وقابل مشاهده یا اندازه گیری می باشد. ویژگی‌هایی را که پژوهش گر مشاهده یا اندازه گیری می کند، متغیر می نامند. متغیرها از مهم ترین مباحث در تحقیقات اجتماعی- انسانی می باشند. هدف، شناخت علّت یا عوامل پیدایش یا تغییر موضوع مورد نظر است و چون این عوامل تغییر پذیرند و قابل سنجش، آن ها را متغیر می‌خوانیم. در نهایت باید بتوانیم هم انواع متغیرها را بشناسیم، هم آن که روابط آن ها را با یکدیگر شناسایی کنیم. همچنین، میزان تأثیر یک متغیر بر متغیر دیگر را مورد سنجش قرار داده و اندازه‌گیری کنیم. باید روابط یک سویه بین متغیرها را از روابط متقابل و دو سویه تمیز دهیم و شبکه متغیرها را که با هم، ضمن تأثیر متقابل بر یکدیگر، بر پدیده‌های دیگر اثر می نهند، باز شناسی نمائیم. در تعریف متغیرها چنین آمده است» .هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر پذیر باشد، در جریان تحقیق می‌توانند به صورت یک متغیر درآیند، به شرط آنکه بر خلاف عوامل ثابت، تغییر کنند یا تغییر پذیر باشند. بنابراین می توان گفت: متغیر در زبان جامعه شناسی، هر پدیده ای را می‌رساند که مقدار آن در هر مورد خاص تفاوت می یابد.

انواع متغیر براساس نقش آن در فرآیند تحقیق

متغیر مستقل:

یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت یا دست کاری شدن توسط محقق، مقادیری را می پذیرد تا تأثیرش بر روی متغیر دیگر (متغیر وابسته) مشاهده شود. برای مثال، محقق می خواهد اثر دو نوع روش تدریس (الف) و (ب) را روی عملکرد ریاضی دانش آموزان کلاس پنجم بررسی کند. وی سؤال زیر را مطرح می نماید: آیا تفاوتی بین عملکرد ریاضی دانش آموزان که با روش الف یا ب آموزش دیده اند وجود دارد؟ در این تحقیق روش تدریس، متغیر مستقل در نظر گرفته شده است تا تأثیرش بر عملکرد ریاضی (متغیر وابسته) مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
در مطالعات از نوع همبستگی، به جای متغیر مستقل از اصطلاح» متغیر پیش بین «و به جای متغیر وابسته از »متغیر ملاک «استفاده می‌شود. برخی نویسندگان معتقدند اصطلاح متغیر مستقل و وابسته (تابع) ویژه‌ی تحقیقاتی است که در آن ها هدف، تبیین رابطه علت و معلولی میان متغیرها است. در بعضی از مسائل پژوهشی، متغیرهای مورد مطالعه به صورتی تعریف شده‌اند که نمی توان متغیر مستقل را از متغیر وابسته به طور کامل متمایز کرد. برای مثال در بررسی رابطه‌ی رضایت مشتری و وفاداری آنان، تمایز متغیر مستقل و وابسته از یکدیگر مشخص نیست. در این گونه تحقیقات، هدف پژوهشگر برقراری رابطه‌ی هم زمانی میان متغیرها است. باید توجه داشت که تعداد و ماهیت متغیر مستقل به مسئله‌ی تحقیق بستگی دارد.
متغیر وابسته:

متغیری است که تغییرات آن تحت تأثیر متغیر مستقل قرارمی‌گیرد. متغیر وابسته آن است که مورد پیش بینی قرار می گیرد، در حالی که متغیر مستقل متغیری است که از روی آن پیش بینی می‌شود. به زبان ریاضی، متغیر وابسته Y معلول فرضی است که همراه با تغییرات یا پراش متغیر Xتغییر می کند. متغیر Yدست کاری نمی‌شود، بلکه از لحاظ تغییراتی که در آن به عنوان نتیجه احتمالی تغییرات مربوط به متغیر مستقل حاصل می شود مورد مشاهده قرار می گیرد. در پیش بینی از X به Y می‌توانیم هر مقدار دلخواه Xرا اختیار کنیم، در حالی که تغییر متغیر Y که مورد پیش بینی واقع می شود به مقداری از Xبستگی دارد که قبلاً انتخاب کرده ایم. متغیر وابسته، شرط، وضعیت یا کیفیتی است که تلاش می کنیم آن را تبیین کنیم.
برای مثال، در بررسی تأثیر شیوه های تشویق بر یادگیری دانش آموزان، یادگیری به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است تا اثر تشویق بر آن اندازه‌گیری شود. انتخاب یک متغیر به عنوان متغیر وابسته (تابع) به هدف پژوهش بستگی دارد. پس از تعریف دقیق و روشن متغیر وابسته، باید ابزاری که امکان اندازه گیری آن را فراهم می سازد نیز شناسایی نمود.متغیر تعدیل کننده:

متغیر کمی یا کیفی است که جهت یا میزان رابطه ی میان متغیرهای مستقل و وابسته را تحت تأثیر قرار می دهد. گاهی این متغیر یک متغیر مستقل ثانوی است که بر جهت یا میزان ارتباط متغیر مستقل و وابسته تأثیر می گذارد. برای مثال در بررسی تأثیر شیوه های مختلف تشویق بر یادگیری دانش آموزان دختر و پسر، محقق می خواهد تأثیر جنسیت را نیز بر رابطه ی بین تشویق و یادگیری مورد مطالعه قرار دهد. بنابراین در این تحقیق جنسیت متغیر تعدیل کننده محسوب می شود. نکته مهم این است که متغیر تعدیل کننده قابلیت بررسی و یا کنترل دارد.
متغیر کنترل:

در یک تحقیق، اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی‌توان به طور هم زمان مورد مطالعه قرار داد. بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده، آن ها را خنثی می‌کند. این نوع متغیرها، متغیر کنترل نامیده می‌شو‌ند. برای مثال این سؤال پژوهشی را که» چه رابطه ای میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی وجود دارد؟ «مورد نظر قرار می دهیم. در این سؤال، اثر پایه تحصیلی و جنسیت بر پیشرفت تحصیلی وعزت نفس، کنترل می شود. کنترل متغیرها از دو طریق ممکن می باشد: الف-کنترل های تحقیقی، ب- کنترل های آماری.
متغیرهای مداخله گر:

متغیری است که محقق برای استنتاج از نحوه‌ی تأثیرمتغیر مستقل بر متغیر تابع مورد نظر قرار می دهد، ولی تأثیر آن را نه می‌توان کنترل کرد و نه به طور مستقیم و مستقل از سایر متغیرها، مشاهده کرد. متغیر مداخله‌گر معمولاً بر اعتبار درونی و اعتبار بیرونی تحقیق اثر نمی‌گذارد. برای مثال در یک طرح تحقیق که هدف آن بررسی تأثیر روش آموزش برنامه‌ای در مقایسه با سخنرانی، برای دروس ریاضی پایه‌ی پنجم ابتدایی است، متغیر مستقل روش تدریس و متغیر وابسته پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. ازآنجا که» یادگیری «متغیری است که تأثیرمتغیر مستقل بر متغیر وابسته را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مشاهده آن به طور مستقیم امکان پذیر نمی باشد، متغیر مداخله گر نامیده می‌شود. بدون شک نقش متغیرهای مداخله‌گر، در تفسیر نتایج مدنظر قرار می‌گیرد.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
حمید زارعی |   1396/10/09 18:56:24   |
0     0
کرلینجر (1986) معتقد است متغیر یک نماد است که می­توان عدد یا ارزش را جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که می­توان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
خانی |   1396/10/22 09:15:26   |
0     0
متغیر کمیتی است که می‌تواند از واحدی به واحد دیگر یا از یک شرایط مشاهده به شرایط دیگر مقادیر مختلفی را اختیار کند.
به بیان دقیقتر متغیر نمادی است که اعداد یا ارزش ها به آن منتسب می شود.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
Mozhgan Seifi |   1396/10/22 23:48:01   |
0     0
عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشان­دهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
علیرضا حاتمی |   1396/10/30 21:43:16   |
0     0
متغیری است که تغییرات آن تحت تأثیر متغیر مستقل قرارمی‌گیرد. متغیر وابسته آن است که مورد پیش بینی قرار می گیرد، در حالی که متغیر مستقل متغیری است که از روی آن پیش بینی می‌شود. به زبان ریاضی، متغیر وابسته Y معلول فرضی است که همراه با تغییرات یا پراش متغیر Xتغییر می کند. متغیر Yدست کاری نمی‌شود، بلکه از لحاظ تغییراتی که در آن به عنوان نتیجه احتمالی تغییرات مربوط به متغیر مستقل حاصل می شود مورد مشاهده قرار می گیرد. در پیش بینی از X به Y می‌توانیم هر مقدار دلخواه Xرا اختیار کنیم، در حالی که تغییر متغیر Y که مورد پیش بینی واقع می شود به مقداری از Xبستگی دارد که قبلاً انتخاب کرده ایم. متغیر وابسته، شرط، وضعیت یا کیفیتی است که تلاش می کنیم آن را تبیین کنیم
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
سیدابوالقاسم ابریشم |   1396/11/01 15:16:15   |
0     0
متغیر یک مفهوم است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می­شود. به عبارت دیگر متغیر به ویژگی­هایی اطلاق می­شود که می­توان آنها را مشاهده یا اندازه­گیری کرد. و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود. عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشان­دهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.

مفهوم میز به تنهایی بر وجود ارزش­های چندگانه دلالت نمی­کند و برای مثال، به همین دلیل این مفهوم مشخص نمی­سازد که چه ویژگی یا ویژگی­هایی از آن مورد نظر است. و برای مثال، کدام­یک از ویژگی­های رنگ، وزن یا ارتفاع میز مورد مشاهده یا اندازه­گیری قرار گرفته است. کرلینجر (1986) معتقد است متغیر یک نماد است که
می­توان عدد یا ارزش را جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که می­توان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد.

گاهی اوقات ویژگی­هایی که در یک پژوهش اندازه­گیری می­شوند، ممکن است در پژوهش دیگر ثابت نگهداشته شوند. متغیر در مقابل ثابت قرار دارد. ثابت به ویژگی­هایی اطلاق می­شود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه است. به عنوان مثال، اگر در پژوهشی دانش­آموزان کلاس چهارم به عنوان آزمودنی به کار روند، «کلاس» ثابت است، یا اگر در یک پژوهش دانش­آموزان ده ساله مشارکت داشته باشند، «سن» ثابت است.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
علی ویسی |   1396/11/03 22:27:26   |
0     0
- متغیر کمّی و کیفی
متغیر یک مفهوم است که می تواند مشاهده یا اندازه گیری شود. این اندازه گیری ممکن است به صورت کیفی یا کمّی انجام شود. متغیر_کمی به متغیری اطلاق می شود که از نظر کمّیت تغییر می کند و اختلاف مقادیر آن را می توان با استفاده از عدد ثبت کرد و آنها را می توان با هم جمع کرد. متغیرهای کمّی، متغیرهایی هستند که انسان توانسته است برای آنها واحد و مبدأ اندازه گیری معین کند، مانند: قد، وزن، سن.
متغیر_کیفی، به متغیری اطلاق می شود که اختلاف و تغییرات بین میزان های مختلف آن کیفی است و برای ثبت آن ممکن است از روش های دیگری غیر از به کار بردن عدد استفاده شود. به عبارت دیگر پژوهشگر، توانایی اندازه گیری متغیر کیفی را ندارد و ویژگی های آن را نمی تواند به وسیلۀ ارقام ریاضی نمایش دهد. برای ثبت مشاهدات یا اندازه گیری هایی که از این متغیر به عمل می آید، از حروف الفبا یا کد استفاده
می شود. این گونه متغیرها را نمی توان جمع و تفریق کرد و برای آنها مبدأ اندازه گیری نیز وجود ندارد. رنگ مو، رنگ چشم، و جنس متغیرهای کیفی هستند.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
آرزوالسادات آینده |   1396/11/06 22:27:02   |
0     0
انواع متغیر ها
متغیر ها از نظر سنجش یا طبقه بندی به چهار دسته تقسیم می شوند: 1) اسمی 2) رتبه ای یا ترتیبی 3) فاصله ای 4) نسبی. اما در زمان تحلیل های آماری، ساخت مقیاس شبه فاصله ای نیز انجام پذیر است. مقیاس های اسمی و رتبه ای مخصوص داده های کیفی هستند و مقیاس های فاصله ای و نسبی مخصوص داده های کمی می باشند.
متغیراسمی: این مقیاس به داده ها یا اطلاعاتی در مورد صفت ها یا ویژگی هایی دلالت دارند که نمی توان با آنها بصورت عددی و بر حسب عملیات ریاضی و آماری مخصوص داده های دارای بار برخورد کرد.در طبقه بندی اسمی داده ها بر اساس صفت یا ویژگی گروهبندی می شوند.این طبقه ها یا گروهها با همدیگر رابطه ضروری ندارند و نمی توان آنها را با یکدیگر جمع کرد و یک مجموعه منفرد ساخت. در این طبقه بندی هیچ ترتیب خاصی بر طبقه ها حاکم نیست و آنها جدای از هم قرار دارند. به هر یک از طبقه ها می توان عددی را اختصاص داد، اما این عدد ارزش کمی یا مقداری نداشته و تابع قوانین ریاضی نیست و فقط رمز طبق های محسوب می شود. برای نمونه می توان در زمان ورود داده ها به رایانه، برای سهولت کار به زن کد شماره 1 و به مرد کد شماره 2 را اختصاص داد اما این بدان معنی نیست که ارزش مرد دو برابر ارزش زن است.
در آمار توصیفی در مورد این نوع مقیاس، از میان شاخص های گرایش مرکزی فقط از نما که بیشترین فراوانی را نشان می دهد استفاده می شود و از میان شاخص های پراکندگی، فراوانی نسبی طبقه ها ذکر می گردد.
مقیاس رتبه ای: مقیاس رتبه ای یا ترتیبی نسبت به مقیاس های اسمی پیشرفته تر هستند و در آنها می توان شدت و ضغف یک صفت یا ویژگی را نیز بررسی کرد.این نوع مقیاس ها در خصوص داده هایی هستند که بر اساس یک نظام سلسله مرتبه ای ترتیب بندی یا رتبه بندی می شوند. هر چند رتبه ها را می توان با روشهای گوناگون آمار یبا هم مقایسه کرد، اما آنها ارزش عددی ندارند و ارزش آنها در ارتباط یا تناسب با رتبه های دیگر مشخص می شود. در این نوع مقیاس رتبه بندی از عدد کم به بالا انجام می گیرد. بعنوان مثال اگر دانشجویی بالاترین نمره را کسب کند شاگرد اول محسوب خواهد شد به عبارت دیگر بالاترین رتبه همیشه یک خواهد بود و تفاوت بین یک رتبه با رتبه بعدی نیز بدون توجه به مقدار صفت یا ویژگی مورد نظر همیشه یک خواهد بود مثلاً اگر نفر اول نمره 20 بگیرد شاگرد اول محسوب شده و اگر نفر دوم 99/19 بگیرد شاگرد دوم و اگر نفر سوم 14 بگیرد شاگرد سوم محسوب خواهد شد.
در طبقه بندی هایی نظیر طبقه اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، رضایت شغلی و نظایر آن که از مقیاس یا طیف های ترتیبی دارای بار صفتی کمتر تا بیشتر استفاده می شود، از این مقیاس استفاده می گردد. می توان از مقیاس ها لیکرت و فاصله ی اجتماعی بوگاردوسبه عنوان نمونه هایی از این نوع مقیاس نام برد.
در آمارر توصیفی، در مورد این نوع مقیاس از میان شاخص های گرایش مرکزی از نما و میانه که نقطه میانین را نشان می دهدو از میان شاخص های پراکندگی از چارک بندی استفاده می شود.
مقیاس های فاصله ای : مقیاس های فاصله ای نسبت به مقیاس های رتبه ای پیشرفته تر هستند و در آنها می توان علاوه بر دارا بودن یک ویژگی یا صفت، مقادیر کمی یا زیادی آنها را نیز مشخص کرد. برای نمونه، می توان گفت که دانشجویی که نمره 20 گرفته با دانشجویی که نمره 17 گرفته به اندازه 3 نمره فاصله یا اختلاف دارد. پس مقیاس های فاصله ای در خصوص داده هایی هستند که ارزش عددی دارند و بین دو عدد متوالی با محدودیت معینی عدد دیگری قرار می گیرد و می توان عملیات ریاضی یا آماری را روی آنها انجام داد. در این مقیاس صفر حقیقی یا مطلق نیست بلکه قراردادی است. مثلاً اگر فردی در یک امتحان نمره صفر بگیرد دلیل بر آن نیست که او هیچ جیز ازآن درس نمی داند یا اگر نمره 20 بگیرد دلیل بر آن نیست که همه چیز را در آن حوزه می داند بلکه بر اساس قرارداد یا توافق و ملاکی که توسط استاد تعیین شده است، نمره صفر یا 20 گرفته است. مقیاس هایی نظیر دما سنج، آزمون استعداد، آزمون هوش، نمره های دانشجویان و نظایر اینها از نوع فاصله ای هستند.
در آمار توصیفی در مورد این مقیاس همه شاخص های گرایش مرکزی اعم از نما، میانه و میانگین که متوسط نمره است و نیز همه ی شاخص های پراکندگی اعم از واریانس، انحراف از معیار و دامنه ی تغییرات بکار می روند.
مقیاس نسبی: با لاترین و دقیق ترین سطح سنجش است که در آن علاوه بر تعیین سطوح و مقادیر یک متغیر و فاصله بین مقادیر آن، نسبت ها نیز بر اساس صفر حقیقی یا مطلق تعیین می گردند. هر چیزی که با مقیاس های دقیق فیزیکی نظیر وزن، قد، نیرو، میزان پول و درآمد و غیره انجام می گیرند نیز از این نوعند.
برای داده های این مقیاس، علاوه بر کلیه آماره های ذکر شده در مورد مقیاس فاصله ای، می توان از شاخص هایی نظیر میانگین هندسی و ضریب پراکنش که به صفر حقیقی نیاز دارند، استفاده کرد.
تبدیل مقیاس رتبه ای به شبه فاصله ای: وقتی می خواهیم آزمون های آماری را در مورد آزمون فرضیه های خود بکار ببریم، بسته به شرایط لازم- نمونه گیری تصادفی ، گمارش یا تخصیص تصادفی آزمودنی ها به گروه ها، توزیع بهنجار یا نرمال داده ها، و پیوسته بودن متغیر ها (مقیاس های فاصله ای و نسبی) می توانیم از آزمون های پارامتری که از فرض های قوی تری برخوردارند، استفاده کنیم. در غیر این صورت می بایست از آزمون های ناپارامتری که فرض های ضعیف تری دارند، سود جست.برای اینکه بتوان در خصوص مقیاس های رتبه ای نیز از آزمون های پارامتری استفاده نمود، به شرط وجود سایر شرایط، با تمهیداتی مقیاس رتبه ای را می توان به مقیاش شبه فاصله ای تبدیل کرد.برای اینکار ابتدا لازم است ترتیب رتبه بندی را معکوس کنیم و به بیشترین صفت یا ویژگی با لاترین عدد داده شود مثلاً در فرایند رتبه ای به گزینه های خیلی زیاد، زیاد، تاحدودی، کم و اصلاً به خیلی زیاد 1 و به اصلاً 5 اختصاص می یابد اما در فرایند تبدیل گزینه خیلی زیاد نمره ی 5 و گزینه اصلاً نمره 1 دریافت می دارد. در بخش دوم تبدیل لازم است یک دامنه نمره ای ساخته شود برای این منظور چند گویه برای یک متغیر خاص طراحی می گردد و بعد نمره های آنها با هم جمع بسته می شود و یک نمره واحد احراز می گردد. بدینسان آزمون های پارامتری قابل اجرا خواهند بود.
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
محمد پری زاد |   1397/09/18 22:28:31   |
0     0
طبق کتاب دکتر طبیبی متغیر هر چیزی است که بتواند مقادیر کمی یا ارزش های گوناگون و متفاوت را بپذیرد
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران

 

 

هدیه مالی تیم متفکران نوین مالی در شبکه اجتماعی
Web Analytics