طبقه ­بندی متغیرها بر حسب ماهیت متغیر (متغیر کمّی و کیفی)  

متغیر کمّی به متغیری اطلاق می­شود که از نظر کمّیت تغییر می­کند و اختلاف مقادیر آن را می­توان با استفاده از عدد ثبت کرد و آنها را می­توان با هم جمع کرد. متغیرهای کمّی، متغیرهایی هستند که انسان توانسته است برای آنها واحد و مبدأ اندازه­گیری معین کند، مانند: قد، وزن، سن.

متغیر کیفی، به متغیری اطلاق می­شود که اختلاف و تغییرات بین میزان­های مختلف آن کیفی است و برای ثبت آن ممکن است از روش­ های دیگری غیر از به کار بردن عدد استفاده شود.

به عبارت دیگر پژوهشگر، توانایی اندازه­ گیری متغیر کیفی را ندارد و ویژگی ­های آن را نمی­تواند به وسیلۀ ارقام ریاضی نمایش دهد.

برای ثبت مشاهدات یا اندازه­گیری­ هایی که از این متغیر به عمل می­آید، از حروف الفبا یا کد استفاده 
 می­شود.

این­گونه متغیرها را نمی­توان جمع و تفریق کرد و برای آنها مبدأ اندازه ­گیری نیز وجود ندارد. رنگ مو، رنگ چشم، و جنس متغیرهای کیفی هستند.

منبع:

ایران پژوهان