پیامدهای کووید-١٩: چالش‌های بالقوه‌ی حسابرسی

به گزارش لحظه نگر حَسمان  به نقل از حسابرس، در  طول همه‌گیری، چالش‌هایی که قبلا ًحسابرسان هنگام کار  حسابرسی با آن روبرو  نشده اند، به وجود  می‌آیند. در پاسخ، حسابرسان باید در انجام حسابرسی و مطابق با استانداردهای حسابرسی، چابک تر و خلاق تر باشند. نکته‌ی مهم یادآوری این موضوع است درحالیکه استانداردهای حسابرسی شرایط لازم برای کسب اطمینان معقول را بیان می‌کند، صورت‌های مالی عاری از تحریف بااهمیت است ، استانداردهای حسابرسی الزامات خاصی را در مورد چگونگی دستیابی حسابرسان به این سطح اطمینان تعیین نمی کند. درحال حاضر، بیش از هر زمان دیگر، ممکن است حسابرسان در اجرای روش‌های حسابرسی به فناوری تکیه کنند.

 

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

محدودیت­های احتمالی دامنه‌ی‌ حسابرسی

انجام روش‌های حسابرسی در میان این همه‌­گیری برای بسیاری از حسابرسان مشکل است. در بعضی موارد، حسابرسان ممکن است با محدودیت رسیدگی مواجه شوند. در این گزارش به برخی از محدودیت­هایی که ممکن است به وجود آید، اشاره شده­است از جمله:

 

· انجام مشاهده های موجودی فیزیکی

· دسترسی به سوابق مشتری

· شناخت و آزمون کنترل­داخلی

· تأیید حساب­ها

· پیش­بینی مرتبط با تداوم فعالیت

· اجرای روش­های رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

· اخذ تأییدیه کتبی مدیران

 

تردید حرفه‌ای و کیفیت شواهد حسابرسی

قبل از شروع بحث راجع  به موارد خاص، ما به حسابرسان مسئولیت حرفه‌ای آنها را یادآوری می‌کنیم که هرگونه حسابرسی (یا خدمات اطمینان‌بخشی) را با تردید حرفه‌ای برنامه ریزی و انجام دهند.

 

AU – C200، اهداف کلی حسابرس مستقل و انجام حسابرسی مطابق با استانداردهای عمومی پذیرفته‌شده حسابرسی

تردید حرفه‌­ای نگرشی است دربرگیرنده ذهنی پرسشگر، هشیار نسبت به شرایطی که ممکن است نشان دهنده امکان تحریف ناشی از اشتباه یا تقلب در صورت­های مالی باشد، و ارزیابی نقادانه شواهد حسابرسی است.

در محیط امروز که بسیاری از حسابرسان از راه دور مشغول به کار هستند، مؤسسات حسابرسی تشویق می‌شوند به هر شخصی، از شرکا گرفته تا حسابرسان با تجربه کمتر، در باره اهمیت هوشیاری نسبت به کیفیت شواهد و اینکه آیا این شواهد، برای کاهش ریسک حسابرسی به سطح پایین قابل پذیرش، شواهد کافی و مناسبی است، یادآوری کنند. حسابرسی صرفا چک کردن روش‌های حسابرسی و تکمیل فرم‌ها و چک لیست‌ها نیست. بلکه، مستلزم قضاوت حرفه‌ای در مورد جمع آوری شواهد و آنچه که این شواهد نشان می‌دهد، می‌باشد. در حالیکه زمان برای حسابرسان دشوار است، زمان برای مشتری نیز دشوار است.  بنابراین، مؤسسات حسابرسی تشویق می‌شوند که به کارمندان و شرکای خود یادآوری کنند که طرفدار مشتری نیستند. بلکه، حسابرسان در جهت منافع عمومی کار می‌کنند تا نیازهای استفاده کنندگان گزارش‌های حسابرسی را تأمین کنند.  بنابراین، حسابرسان ممکن است با تصمیمات دشوار در مورد اینکه آیا شواهد حسابرسی می‌تواند خطر حسابرسی را به سطح قابل پذیرش پایین کاهش دهد، روبرو هستند.

 

تأخیر در انتشار صورت‌های مالی

در حالیکه بسیاری از کسب و کارها با تعطیلی‌های غیر منتظره و ابهامات تقاضا مواجه شده اند، تکمیل مراحل لازم برای انتشار صورت‌های مالی تاریخی ممکن است اولویت کمی داشته باشد. بورس اوراق بهادار (SEC) شرایط کمک کننده در رابطه با مهلت ارائه صورت‌های مالی، به ناشرین داده  است. ممکن است مدیریت و حسابرسان شرکت‌های خصوصی انتشار صورت‌های مالی را در صورت امکان تا بهبود شرایط به تأخیر بیاندازند. در ضمن ، مدیریت شرکت‌های خصوصی می‌توانند با استفاده از صورت‌های مالی تاریخی منتشر شده (مانند پیش نویس‌ها یا پیش بینی‌ها) با استفاده کنندگان ارتباط برقرار کنند. با این حال، چنین رویکردی باید با دقت درنظر گرفته شود. در صورت تأخیر در انتشار صورت‌های مالی، حسابرسان باید به گسترش رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه و دیگر روشهای حسابرسی، در صورت لزوم توجه کنند.

 

مشاهده‌ی موجودی فیزیکی

استاندارد حسابرسی 501 (AU-C 501)، شواهد حسابرسی - ملاحظات خاص در خصوص برخی از اقلام ، خاطرنشان می‌کند، در صورتی که موجودی‌ها نسبت به صورت‌های مالی بااهمیت است، حسابرسان باید با حضور در شمارش موجودی فیزیکی ، شواهد حسابرسی کافی و مناسب در مورد وجود و وضعیت موجودی بدست آورند مگر اینکه عملی نباشد و روش‌های حسابرسی روی سوابق موجودی نهایی واحدتجاری برای تعیین اینکه آیا آنها دقیقا نتایج شمارش موجودی واقعی را منعکس می‌کنند یا خیر، انجام شود.

 

برای حسابرسی واحدهای تجاری با پایان سال مالی که در میان بیماری همه‌گیر کووید-19قرار می‌گیرند، حسابرسان ممکن است با مواردی روبرو شوند که محل‌های خرده فروشی و انبارها بسته باشند، یا با کارمندان بسیار محدود باز باشند، یا حسابرسان قادر به مشاهده موجودی به دلیل محدودیت سفر نباشند. در این موارد، چالش‌های بارز در انجام مشاهده موجودی فیزیکی بوجود می‌آید.

 

تاریخ‌های شمارش جایگزین و معاملات مداخله گر[1]. اگر مشتریان به دلیل شرایط غیرقابل پیش بینی قادر به انجام شمارش موجودی‌های فیزیکی در پایان سال نباشند، ممکن است تصمیم بگیرند که شمارش فیزیکی را در یک تاریخ جایگزین انجام دهند. حسابرسان ممکن است بتوانند در شمارش برنامه ریزی شده حضور یابند و روش‌های حسابرسی بیشتر با معاملات مداخله گر انجام دهند. اگر شمارش موجودی‌های فیزیکی دیرتر از موعد زمانبندی اولیه انجام شود ، حسابرسان مجبورند مراحل بیشتری مانند بررسی و آزمایش موجودی‌های پیش رو را انجام دهند. برای مشاغلی که فروشگاه‌ها و انبارهای خود را بسته اند، این موضوع ممکن است کار دشواری نباشد زیرا درصورت تعطیلی تاسیسات بین پایان سال و تاریخ شمارش، رسیدها یا محموله‌های بسیار کمی صادر می‌شود.

 

یادداشت عملی: حسابرسان ممکن است نیاز به انجام روش‌هایی برای حصول اطمینان از این داشته باشند که مکان موجودی مشتری در حقیقت برای یک دوره زمانی قفل شده‌است. این مورد ممکن است شامل تصاویر زنده دوربین‌های امنیتی گرفته شده از مکان‌های خرده فروشی و انبارها و بررسی ارسال و دریافت سوابق طی آن مدت برای اطمینان از حداقل بودن تغییر باشد.

 

عدم امکان حضور در شمارش موجودی‌ها(انبارگردانی). در بعضی موارد، مشتری ممکن است بتواند شمارش موجودی کالاهای فیزیکی معمول را انجام دهد، اما حسابرسان به دلیل محدودیت سفر قادر به حضور در آن نباشند. در چنین مواردی، حسابرسان ممکن است برای مشاهده شمارش موجودی‌ها بخواهند از فن آوری‌هایی از جمله سیستم‌های دوربین با پخش تصاویر ویدیویی زنده استفاده کنند. البته حسابرسان باید بدانند که روش‌هایی که می‌تواند اجرا شود، ممکن است اندکی محدودتر باشد و ممکن است خطرات حسابرسی دیگری را به همراه داشته باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. هنگامی که چندین محل موجودی وجود دارد، چگونه حسابرسان می‌توانند شمارش موجودی‌ها را کنترل کنند و مطمئن شوند که موجودی خاصی از یک مکان به مکان دیگر منتقل نشده باشد؟ اگر خطرات حسابرسی را نتوان به سطح قابل قبول کاهش داد، این یک محدودیت در رسیدگی درنظر گرفته می‌شود.

 

استفاده از فناوری برای کمک به شمارش موجودی. استانداردهای حسابرسی استفاده از فناوری را هنگام انجام مشاهده‌های موجودی منع نمی کند. اگر حسابرسان از روند شمارش موجودی راضی باشند، ممکن است بتوانند از فناوری برای مشاهده این شمارش‌ها استفاده کنند. البته، حسابرسان ممکن است نیاز داشته باشند که اطمینان حاصل کنند که این ویدیوها از مکان‌های موجودی مشتری گرفته می‌شوند، شاید با تأیید بصری کارکنان کلیدی و استفاده از فناوری صوتی برای انتقال دوربین به محل‌های مشخص‌شده درخواست و خواسته شود جعبه‌های خاص باز شوند.

 

محدودیت‌ها در دامنه‌ی رسیدگی و جایگزین‌ها. در مواردی که مشتریان قادر به انجام شمارش موجودی‌های فیزیکی در پایان سال نیستند و یا حسابرسان قادر به کسب شواهد حسابرسی کافی و مناسب نیستند که این شمارش‌ها به درستی انجام شده است (یا قادر به مشارکت در شمارش‌های فیزیکی به صورت حضوری یا از راه دور نیستند، همچنین نمی توانند موجودی کالای پیش رو را از تاریخ ترازنامه تا تاریخ مشاهده موجودی آزمون کنند)، این موضوعات به احتمال زیاد محدودیت‌هایی در دامنه رسیدگی به وجود می‌آورد که بر گزارش‌های حسابرس تأثیر می‌گذارد. در مواردی که مانده موجودی بااهمیت اما فراگیر نیست، منجر به اظهارنظر حسابرسی تعدیل شده خواهد شد. در برخی از جایگزین‌ها، حسابرسان ممکن است با مشتریان درباره موضوعاتی از جمله صدور گزارش همراه با اظهار نظر تعدیل شده فعلی و بعد، انجام روش‌های توافق شده در مورد موجودی پس از رفع محدودیت سفر گفتگو کنند یا شاید مشتریان با استفاده کنندگان صورت‌های مالی در مورد اینکه آیا کارهای بررسی برای پایان سال کافی است یا خیر، تبادل نظر کنند. پس از پایان سال هنگامی که شمارش بتواند انجام شود، این کار با روش‌های توافق شده در مورد موجودی تکمیل می‌شود. البته حسابرسان هنگام تصمیم گیری در مورد تغییر شرایط کار حسابرسی، باید از رهنمود بندهای14،15وت-35 تا ت-39 استاندارد حسابرسی 210(AU-C-210)، در مورد شرایط کار پیروی کنند.

 

دسترسی به سوابق مشتری

در طول همه‌گیری، دسترسی به دفاتر و سوابق مشتری ممکن است موانعی برای برخی از حسابرسان ایجاد کند، به خصوص در مواردی که مشتری هنوز هم عمدتا سوابق کاغذی نگهداری می‌کند. حسابرسان ممکن است بتوانند نسخه‌های تهیه شده توسط مشتری یا اسکن سوابق اصلی را بدست آورند، اما باید صحت آن سوابق را مدنظر قرار دهند و شاید مراحل حسابرسی اضافی را نیز انجام دهند تا مطمئن شوند که این سوابق کامل، دقیق و معتبر هستند.

 

در مواردی که حسابرسان قادر به دسترسی به دفاتر و سوابق مشتری نیستند، ممکن است مجبور شوند مشتریان را آگاه سازند که انجام حسابرسی تا زمان دستیابی به دفاتر و سوابق امکان پذیر نیست.

 

یادداشت عملی: درمواردی که مشتریان قبل از موعد مقرر شاید به دلیل الزامات قراردادهای بانکی، بخواهند صورت‌های مالی حسابرسی شده داشته باشند، حسابرسان ممکن است مشتریان را ترغیب کنند تا در اسرع وقت با استفاده کنندگان صورت ‌های مالی مانند دفاتر اعتباری بانکی تماس بگیرند تا معلوم شود که آیا چشم پوشی صورت گرفته است.

 

طراحی، پیاده سازی و آزمون کنترل داخلی

اگر مکان‌های مشتری بسته باشد و حسابرسان قادر به انجام حسابرسی در محل نباشند، انجام بازرسی و آزمون‌های کنترل داخلی چالش برانگیز خواهد بود. در این موارد، حسابرسان ممکن است نتوانند به کنترل‌ها اعتماد کنند و ممکن است مجبور شوند آزمون‌های محتوا را افزایش دهند.

 

حتی وقتی حسابرسان برنامه ای برای تکیه بر اثربخشی عملیاتی کنترل‌ها ندارند، حسابرسان هنوز هم ملزم به شناخت کنترل داخلی مربوط به حسابرسی‌ها هستند.

 

شناخت کنترل داخلی به حسابرسان در شناسایی تا انواع تحریف‌های بالقوه و عوامل مؤثر بر خطرهای تحریف بااهمیت و عوامل مؤثر در طراحی ماهیت، زمان بندی و میزان انجام روش‌های حسابرسی بیشتر کمک می‌کند. هنگامی که روش‌های ارزیابی خطر، خطرهای قابل توجهی را مشخص می‌کند، حسابرسان موظفند ارزیابی کنند که آیا کنترل‌های مربوط به آن خطرهای عمده، بطور مناسب طراحی و اجرا می‌شوند و از آنجا که این ارزیابی تنها از طریق پرس و جو نمی تواند انجام شود، حسابرسان باید تعیین کنند که چه شواهد حسابرسی را می‌توان از راه دور بدست آورد. به عبارت دیگر، حسابرسان چه شواهد حسابرسی، غیر از پرس و جو، می‌توانند از راه دور بدست آورند که نشان دهد کنترل‌ها به گونه ای طراحی شده اند که اگر به طور اثربخش عمل کنندبه موقع مانع از تحریف‌های بااهمیت یا تشخیص و تصحیح آنها می‌شوند و برای تعیین اینکه کنترل‌ها در جای خود قرار دارند حسابرسان چه شواهدی می‌توانند بدست آورند. (به بند ت-77 استاندارد حسابرسی 315 ( AU-C-315) مراجعه کنید) اگر حسابرسان قادر به دستیابی به شواهد حسابرسی کافی و مناسب برای انجام و تکمیل فرایند ارزیابی ریسک نباشند، ممکن است محدودیت دامنه رسیدگی داشته باشند.

 

وقتی از پرس­و­جو برای­کسب اطلاعات در مورد طراحی کنترل داخلی استفاده می­شود، حسابرس می­تواند با انجام حداقل یک روش دیگر ارزیابی ریسک، پاسخ پرس­و­جوها را تأیید­کند تا مشخص شود که کارکنان مشتری از کنترل­ها استفاده می­کنند. این روش­های اضافی ممکن است مشاهده­های بیشتر در مورد کنترل عملیاتی، بازرسی اسناد و گزارش­ها یا ردیابی معاملات از طریق سیستم اطلاعاتی مربوط به گزارشگری مالی باشد. هنگامی­که هیچ روش اثربخش­تر دیگری وجود نداشته باشد، پرس­و­جوهای تأیید کننده، همراه با مشاهده­ها، ملاحظات اقدامات گذشته یا سایر شواهد پشتیبان پرس­و­جوها، ممکن است در کنار هم شواهد کافی ارائه دهند. هنگامی­که شواهد حسابرسی از منابع دیگر در دسترس نباشد، پرس و جوهای تأیید شده از چندین منبع­ مختلف در تعیین اجرایی شدن کنترلها، هنوز هم می تواند مؤثر باشد.

 

مشاوره استخراج شده از راهنمای AICPA ، ارزیابی و­پاسخ به ریسک حسابرسی درحسابرسی صورت­های مالی (بندهای 3.114-3.115)

یکی از اصلی ترین مباحث حسابرسی مربوط به بیماری همه‌گیر می‌تواند به وجود دسترسی کافی به همه عناصر سیستم‌های کنترل داخلی مشتری و اینکه آیا حسابرسان قادر به شناخت و دسترسی به آن سیستم‌ها از راه دور (بدون در نظر گرفتن سطح دسترسی اتوماسیون) هستند، ارتباط داشته باشد. به عنوان مثال، حسابرسان چگونه جنبه‌های خاصی از محیط کنترلی، مؤلفه نظارت یا مؤلفه فعالیت‌های کنترل را از راه دور ارزیابی می‌کنند، تعیین اینکه در صورت لزوم مشاهده آیا کنترلی اجرا شده است، چالش برانگیز است. اگر حسابرسان بتوانند آزمون‌های کنترل را در حین کار مقدماتی میدانی انجام دهند، ممکن است بتوانند نسبت به کنترل‌ها، اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این، اگر مدیریت مجبور شود برخی از رویه‌های کنترل داخلی را به دلیل اینکه در مدت بیماری همه‌گیر،کارکنان زیادی از راه دور کار می‌کنند، تغییر دهد، حسابرسان ممکن است بتوانند در مورد هر فرآیند جدید با مدیریت گفتگو کنند و تأیید کنند که کنترل‌های جدید اعمال شده در آن زمان، به طور مؤثر کار می‌کردند.

 

با این حال، در یک محیط در حال تغییر و تا حدودی ناپایدار، حسابرسان باید از زمان انجام کارهای مقدماتی، هرگونه تغییر در سیستم کنترل داخلی مشتری را مورد پرسش قرار دهند. در بعضی موارد، این کنترل‌ها ممکن است تغییر چشمگیری داشته باشد و ممکن است رویه‌ها و جریان فرآیند جابجایی و گردش نیروهای کار از راه دور تغییر یافته باشد. در چنین مواردی، حسابرسان باید میزان قابلیت اتکا به آن دسته از کنترل‌هایی که فقط برای بخشی از سال مؤثر بودند را ارزیابی کنند.

 

تأییدیه حساب‌ها

همانطور که در استاندارد حسابرسی 505 (AU-C 505) ذکر شده است، تأییدیه‌های برون سازمانی، بسته به شرایط حسابرسی، شواهد حسابرسی در قالب تأییدیه‌های برون سازمانی که مستقیما توسط حسابرسان از طرف‌های حساب تأییدیه دریافت می‌شود، می‌تواند قابل اتکاتر از شواهد درون سازمانی باشد. در مواردی که محل شرکت مشتری تعطیل شده است یا کارکنان اصلی در محل کار حضور ندارند، اخذ تأییدیه‌های برون سازمانی می‌تواند روش جایگزین دیگری برای کسب شواهد حسابرسی باشد. با این وجود، ممکن است شرایطی ایجاد شود که تأییدیه حسابرسی مزبور احتمالا به دلیل تعطیلی دفتر و مشکلات مربوط به ارسال نامه، تکمیل نشده و برای حسابرسان ارسال نشود. در چنین مواردی، حسابرسان برای دستیابی به شواهد حسابرسی کافی و مناسب در رابطه با وجود و ارزیابی حساب‌های اصلی مانند حساب‌های دریافتنی، مجبورند روش‌های حسابرسی دیگری را طراحی کنند.

 

به طور معمول، اگر حسابرسان قادر به طراحی و انجام آزمون‌های اضافی روی  مانده آن حساب باشند، عدم دریافت تأییدیه به خودی خود نباید منجر به محدودیت دامنه رسیدگی شود. اما اگر حسابرسان قادر به دستیابی به شواهد حسابرسی کافی از طریق بررسی دفاتر و سوابق مشتری نباشند و به دریافت تأییدیه‌های حسابرسی به عنوان منبع اصلی شواهد حسابرسی تکیه کنند، عدم دریافت آن تأییدیه‌ها   می‌تواند منجر به محدودیت دامنه رسیدگی شود(درصورت بااهمیت بودن مانده‌ها برای صورت‌های مالی).

 

یادداشت عملی: با توجه به افزایش تعطیلی کسب  وکارها و حرکت به سمت مدل‌های ارتباط از راه دور، حسابرسان ممکن است ارسال تأییدیه‌های الکترونیکی را به جای اسناد کاغذی درنظر بگیرند. در برخی از شرکت‌هایی که دارای نرم افزار گردش عملیات هستند، این کار به راحتی انجام می‌شود و ممکن است منجر به افزایش سرعت پاسخ شود. درخواست مشتریان برای تماس با فروشندگان و تهیه کنندگان خود در ابتدا، ممکن است برای درک بهترین راه برای تماس با طرفین در محیط فعلی محتاطانه باشد.اگرچه تأییدیه‌های شفاهی بهترین منبع شواهد حسابرسی نیست، اما ممکن است در این مواقع سریعترین و مؤثرترین روش برای تأیید مانده حساب باشد. با درنظرگرفتن این روش‌ها، مؤسسه‌های حسابرسی همچنین باید درنظر داشته باشند که با توجه به حساسیت جریان نقد در بخش‌های خاصی از اقتصاد، حساب‌های دریافتنی بیشتری هنگام اجرای روش‌های حسابرسی نسبت به حسابرسی‌های قبلی، ممکن است معوق باقی بماند.

 

برنامه‌ریزی حسابرسی

اولین استاندارد کار میدانی نشان می‌دهد که"حسابرس باید کار را به درستی برنامه ریزی و به طور صحیح بر هر دستیاری نظارت کند."حسابرسان باید توجه داشته باشند که دورکاری بهانه ای برای عدم برگزاری جلسات برنامه ریزی حسابرسی مورد نیاز نمی شود، حسابرسان باید اطمینان حاصل کنند که آنها هنوز هم در صورت لزوم راجع به این مباحث صحبت می‌کنند و گفتکوهای اساسی در مورد خطرهای کار حسابرسی با تیم کار حسابرسی قبل از شروع کار میدانی حسابرسی صورت می‌گیرد.

 

توفان مغزی تقلب و مصاحبه‌ها

استاندارد حسابرسی240(AU-C240)، ملاحظات تقلب در حسابرسی صورت‌های مالی، تعدادی از الزامات و روش‌ها را ارائه می‌دهد که ممکن است در حسابرسی از راه دور چالش برانگیزتر باشد. به عنوان مثال، حسابرسان هنوز هم نیاز دارند که گفتگوی مناسب را در تیم کاری حسابرسی انجام دهند تا متوجه شوند کدام عوامل خطر تقلب ممکن است بر واحد تجاری در این محیط تأثیر بگذارد. طبق بند ت-17 استاندارد حسابرسی240، پرس و جو‌های مربوط به مدیریت و سایر افراد در واحد تجاری معمولا در بحث و گفتگوهای حضوری مؤثر است. اما، با توجه به شرایط فعلی مربوط به بیماری همه‌گیر، این سؤالات را می‌توان از طریق فناوری ویدئوکنفرانس انجام داد.

 

یادداشت عملی: هنگامی که مصاحبه‌های مربوط به تقلب به صورت حضوری امکان پذیر نیست، استفاده از ویدئوکنفرانس‌ها بهتر از کنفرانس‌های صوتی است زیرا حسابرسان قادر به دیدن زبان بدن هستند.

 

همچنین، این استاندارد حسابرسان را ملزم می‌کند تا برای ارزیابی مدیریت در رابطه با خطرات تقلب و بررسی روند مدیریت در شناسایی، پاسخ به آنها و نظارت بر خطرات تقلب، با مدیریت بحث و گفتگو داشته باشند. اگر به هر دلیلی، حسابرسان نتوانند این روش‌ها را انجام دهند، باید محدودیت دامنه رسیدگی در نظر بگیرند.

 

مفروضات تداوم فعالیت و افشاهای مربوط

همانطور که در گزارش ویژه ما مورخ 18 مارس 2020 ذکر شده است، توانایی واحد تجاری در تداوم فعالیت ، تحت تأثیر عوامل بسیاری از جمله صنعت و منطقه  جغرافیایی که واحد  تجاری در آن فعالیت  می‌کند، سلامت مالی مشتریان و تامین کنندگان واحد تجاری و دسترسی به منابع مالی که برای واحد تجاری قابل دستیابی است، قرار دارد. پیامدهای کووید-19 ممکن است این عوامل را تحت تأثیر قرار دهد و باعث وخامت نتایج عملیات و وضعیت مالی واحد تجاری شود. به این ترتیب، واحدهای تجاری و حسابرسان ممکن است نیاز به اطلاعات مرتبط با شرایط اخیر در مورد ارزیابی‌های خود از تداوم فعالیت داشته باشند.

 

دوره پیش بینی، یک سال از تاریخ انتشار صورت‌های مالی است، مگر اینکه در چارچوب گزارشگری مالی به طریق دیگری مشخص شده باشد (چارچوب گزارشگری مالی برای شرکت‌های کوچک (FRF-SME) با تسری به آینده دوره را یک سال از تاریخ صورت‌های مالی مشخص می‌کند). آثار شدید در برخی از صنایع (رستوران‌ها، تفریگاه‌ها، خطوط هوایی و غیره)،به دلیل تغییر لحظه ای شرایط ناشی از کووید-19، ارزیابی مدیریت از شرایط یا رویدادهایی که ممکن است در توانایی واحد تجاری برای تداوم فعالیت تحت اصول حسابداری پذیرفته شده ایالات متحده(GAAP ایالات متحده) می‌تواند بسیار دشوار باشد.

 

در برخی موارد، توانایی مدیریت در ارزیابی و تعیین کمی مسائل مربوط به تداوم فعالیت می‌تواند منجر به مشکلاتی در رعایت قوانین مربوط به GAAP ایالات متحده شود(تدوین استاندارد‌های حسابداری205  (FASB ASC)، ارائه صورت‌های مالی و به ویژه FASB ASC 205-40). هنگامی که مدیریت توانایی واحدتجاری را نسبت به تداوم فعالیت ارزیابی می‌کند، اما حسابرسان قادر به دستیابی به آن اطلاعات نیستند یا معتقدند اسناد پشتیبان نادرست یا ناقص است، حسابرسان باید محدودیت دامنه رسیدگی را در نظر بگیرند. یا اگر حسابرسان بتوانند نتیجه بگیرند که تردید عمده وجود دارد، باید گزارش تعدیل شده برای تردید عمده صادر شود.

 

یادداشت عملی: با این وجود حسابرسان باید به خاطر داشته باشند که مفروضات مدیریت درست است اگرچه انجام برخی از این ارزیابی‌ها یا پیش بینی‌ها ممکن است در محیط فعلی کاری دشوار باشد، اما در بسیاری از موارد، بهترین براورد مدیریت باید قابل پذیرش باشد و منجر به محدودیت دامنه رسیدگی نخواهد شد.

 

 

مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA ) بر پرونده­های شرکت­های عمومی نظارت می­کند و ما شرکت­های خصوصی را ترغیب می­کنیم هنگام تهیه افشای صورت های مالی به این نمونه­ها نگاه کنند. برای مثال­های مفید به گزارش ویژه مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA )، پیامدهای کووید-19: نمونه افشاهای شرکت­های سهامی­عام مراجعه کنید. گزارشگری تداوم فعالیت از حوزه هایی است که با ادامه تکامل آثار اقتصادی این بیماری همه‌گیر بطور شفاف­تری بررسی می­شود.

دیدگاه مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA)

 

رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

برای صورت‌های مالی منتهی به پایان سال 2019 (دهم دی ماه 1398)، هرگونه رویدادهای بعدی مربوط به کووید-19 به احتمال زیاد رویدادهایی هستند که شواهدی از شرایط ایجاد شده پس از تاریخ صورت‌های مالی فراهم خواهد کرد(که از لحاظ تاریخی به عنوان رویدادهای نوع دوم (غیر تعدیلی) نامیده می‌شوند). با این حال، برای واحدهای تجاری با پایان سال بعد از دسامبر سال 2019، مدیریت می‌تواند رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه را شناسایی کند (از لحاظ تاریخی به عنوان رویدادهای نوع اول(تعدیلی) اشاره می‌کند).

 

رویداد بعد از تاریخ ترازنامه تعدیلی: رویدادهایی که شواهدی در مورد شرایط موجود در تاریخ صورت­های مالی فراهم می کند (از لحاظ تاریخی به عنوان رویدادهای بعدی نوع اول نامیده می­شود).

 

رویداد بعد از تاریخ ترازنامه غیر تعدیلی: رویدادی که شواهدی از شرایط ایجاد­شده پس از تاریخ صورت­های­مالی (که از لحاظ تاریخی به عنوان رویدادهای بعدی نوع دوم نامیده می شود) ارائه می­دهد.

 

تعاریف

بسیاری از واحدهای تجاری با پایان سال مالی پس از دسامبر 2019، با رویدادهای مربوط به بیماری    همه‌گیر مواجه هستند که نیاز به تعدیل صورت‌های مالی یا افشای اضافی دارند. حسابرسان مجبورند با مشتری کار کنند تا اطمینان حاصل کنند که رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه با دقت مشخص شده اند و در صورت‌های مالی مطابق با استاندارد حسابداری رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه (FASB ASC 855)، منعکس شده اند. اگر مدیریت نتواند یا تمایل به شناسایی آن رویدادها نداشته باشد و آنها را به صورت صحیح در صورت‌های مالی منعکس نکند، این موضوع می‌تواند منجر به تعدیل اظهار نظر حسابرسان شود.

 

تأییدیه کتبی مدیران

در طول این همه‌گیری، بسته به شرایط خاص هر پروژه‌ی  حسابرسی، می‌توان عبارات بیشتری به تأییدیه کتبی مدیران اضافه نمود. این عبارات بیشتر، ممکن است مربوط به فرض تداوم فعالیت، رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه، ریسک‌ها و عدم قطعیت‌ها، تقلب و برآوردهای عمده، بین موضوعات دیگر باشد.

 

امضاهای الکترونیکی: استفاده از ابزار الکترونیکی برای کسب تأییدیه کتبی مدیران امضا شده درصورتی قابل قبول است که حسابرسان بتوانند رسید دریافت تأییدیه کتبی توسط مدیران را بدست بیاورند،. در پخش اینترنتی اخیر انجمن حسابداران رسمی آمریکا(AICPA)، شرکت کنندگان این سؤال را پرسیدند که آیا تأییدیه کتبی مدیران بر روی "کاغذ ساده" بجای نامه سر برگ شرکت، مورد پذیرش است. استانداردها الزامی به استفاده از سربرگ ندارد. با این حال، به عنوان بهترین روش، معقول است که نام و آدرس شرکت  در بالای تأییدیه یادداشت شود.

 

بسته به آنچه که از تأییدیه کتبی مدیران حذف شده است، عدم دستیابی به همه موارد تأییدیه لزوما به محدودیت دامنه رسیدگی منجر نمی شود. اگر مدیریت یک یا تعداد بیشتری از جملات کتبی درخواستی را ارائه ندهد، حسابرسان باید:

·        در مورد موضوع با مدیریت گفتگو کنند

·        درستکاری مدیریت را مجددا ارزیابی کنند و تأثیر این کار را بر قابلیت اطمینان جملات (کلامی یا کتبی) و شواهد حسابرسی بطور کلی ارزیابی کنند، و

·        اقدامات مناسب از جمله تعیین اثر احتمالی بر اظهارنظر در گزارش حسابرس مطابق با استاندارد حسابرسی705 (AU-C 705A)، تعدیل اظهار نظر در گزارش حسابرس مستقل، را انجام دهند.

خطر تقلب

با توجه به عدم قطعیت فعلی، حسابرس باید نسبت به خطرات تقلب هوشیارتر باشد. برای شرکت‌هایی که کارکنان اصلی از کار افتاده اند و نیروهای کار خارج از محیط شرکت، اداره می‌شوند، می‌تواند در کنترل داخلی اختلال ایجاد کند. ممکن است لازم باشد که حسابرسان روش‌های حسابرسی را در صورت لزوم به نحوی تعدیل کنند تا به کاهش خطرات احتمالی تقلب که می‌توانند تأثیر مهمی بر صورت‌های مالی داشته باشد، کمک کنند.

 

نتیجه گیری و منابع بیشتر

مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA ) به پایش موضوعات و سؤالات مربوط به تأثیرات کووید-19 ادامه خواهد داد و آمادگی انتشار راهنمایی‌های بیشتر را در صورت بروز تحولات جدید دارد. انجمن حسابداران رسمی آمریکا(AICPA) همچنین دارای یک مرکز منابع ویروس کرونا برای به روز نگه داشتن این حرفه در این زمینه است، از جمله اطلاعات مربوط به تداوم فعالیت، تأثیر اقتصادی، مسائل مربوط به نیروی کار و سایر منابع برای کمک به اعضا جهت ارائه خدمات به مشتریان خود. فهرستی از منابع موجود را مشاهده کنید.

 

مثل همیشه، خدمات سؤالات فنی مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA ) برای کلیه اعضای مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA ) در دسترس است تا به سؤالات شما در مورد این موضوع و همچنین سایر مباحث حسابداری و اطمینان‌بخشی پاسخ دهد. سرویس سؤالات فنی در وب سایت ما قابل دسترسی است. برای اعضای غیرعضو مرکز تسهیل حسابداری انگلیسی (CPEA )، می‌توانید با خط تلفن فنی انجمن حسابداران رسمی آمریکا(AICPA) با شماره 1-888-777-7077 تماس بگیرید. سؤالات مربوط به استقلال حسابرس (که مطمئنا می‌تواند در شرایط فعلی بوجود بیاید) باید به خط تلفن امور اخلاقی انجمن حسابداران رسمی آمریکا(AICPA) با شماره 1-888-777-7077 (گزینه2، سپس 3 را انتخاب کنید) یا ethics@aicpa.org مراجعه نمایید.