در اضافه‌کار روزهای تعطیل بیمه چگونه محاسبه می شود؟  

روز جمعه تعطیل اســت و در برخی از کارگاه‌ها، کارخانجــات و ادارات نیز روز پنجشــنبه تعطیل اعلام شــده و کارکنان به جای روز پنجشنبه در روزهای دیگر ساعات بیشتری کار می کنند تا ساعات کار هفتگی که بر اساس قانون تعیین شده اجرایی شود. ســاعات کار در هفته ۴۴ ساعت است که با توافق کارفرما یا نمایندگان وی و کارگــران یا نمایندگان آنها امکان جابه‌جایی ساعات در روزهای مختلف هفته وجود دارد. مثال ۵ روز اول هفته ۸ ساعت و روز ششم ۴ ساعت یا ۵ روز هفته ۷ ساعت و ۳۰ دقیقه و در روز ششم ۶ ساعت و ۳۰ دقیقه.

بر این اســاس چنانچه کارگری بیش از ۴۴ ساعت در هفته کار کند مشمول دریافت اضافه‌کار اســت که به ازای آن هر ساعت ۴۰ درصد بیشــتر دســتمزد دریافت می کند. اضافه‌کار دریافتی مشمول پرداخت حق‌بیمه می شود، ولی مدت سابقه فرد را افزایش نمی دهد، بلکه در هنگام استفاده از خدمات، از مابه‌ازای بیشتری از نظر کیفیت خدمات بهره‌مند می شود. طبق قانون، تعطیلی هفتگی روز جمعه اســت و چنانچه کارگری با درخواست کارفرما در این روز بر سرکار حاضر شود، باید یک روز دیگر به‌عنوان روز تعطیل برایش در نظر گرفته شود و معادل ۴۰ درصد افزایش مزد روزانه با عنوان فوق‌العاده روز تعطیل به وی پرداخت شــود. تعطیلات رسمی یکی دیگر از موارد مرخصی همراه با مزد است و کارفرما در قبال آن باید ساعت کار روزانه را برای کارگر منظور نماید. بنابراین چنانچه کارگر در تعطیلات رسمی سر کار حاضر شود، به میزانی که ســر کار بوده از مزد مجزا برخوردار می شود و جدای از آن نیز از ۴۰ درصد اضافه تحت عنوان فوق‌العاده اضافه‌کاری برخوردار می شــود. یعنی کارگری که مثال در روز عید غدیر سر کار حاضر می شود به ازای هر ساعت کار، معادل ۱۴۰ درصد مزد به ازای هر ساعت کاری دریافت خواهد کرد. برای تعطیلات رسمی نیز باید حق‌بیمه مربوطه به سازمان تامین‌اجتماعی پرداخت شود، و این ایام جزو سوابق بیمه‌ا‌ی فرد محسوب می شود.

مرخصی‌ها

مرخصی استفاده آزاد از ساعات و روزهای کار است که کارگر میتواند برای انجام امور شــخصی و اوقات فراغت و… از آن اســتفاده کند. مرخصی‌ها، برخلاف تعطیلات رسمی، که ایامی مشخص هستند، توسط خود کارگر انتخاب می شوند:

۱.مرخصی استحقاقی:

مرخصی استحقاقی ۲۶ روز در سال است که با احتساب ۴ روز جمعه ۳۰ روز میشود. مرخصی کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان‌آور اشتغال دارند، سالانه ۵ هفته است، که در دو نوبت ۶ ماه اول و شش‌ماه دوم استفاده می شود. برای‌کار کمتر از یک سال مرخصی به نسبت مدت کار محاسبه می شود. به موجب ماده ۶۶ قانون کار، کارگر نمی تواند در ســال بیشتر از ۹ روز از مرخصی ساالنه خود را ذخیره کند. در صورت بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی، تعطیلی کارگاه یــا فوت کارگر مطالبات بابت مرخصی استفاده نشده به کارگر یا ورثه وی قابل‌پرداخت است. اما در صورت اســتعفا و ترک کار کارگر، مطالبات بابت مرخصی های باقیمانده به وی تعلق نمی گیرد.

۲ .مرخصی حج واجب:

هر کارگر حق دارد برای ادای فریضه حج در تمام مدت کار و فقط برای یک نوبت از یک ماه مرخصی استحقاقی استفاده کند و در صورتی که مرخصی طلب نداشته باشد از مرخصی بدون حقوق بهره‌مند شود.

۳.مرخصی ساعتی:

مرخصی ساعتی همان مرخصی استحقاقی اســت که روزانه اخذ می شــود و جمع آن از مرخصی سالانه کسر می شود.

۴. مرخصی بدون حقوق یا تحصیل:

استفاده از مرخصی بدون حقوق در قانون کار تجویز شده است، ولی این مرخصی باید با موافقت کارفرما صورت بگیرد، زیرا در دوره مرخصی بدون حقوق، قرارداد کار به حال تعلیق درمی‌آید و پس از آن کارگر به کار سابق بازمی گردد. موارد استفاده از مرخصی بدون حقوق عبارت است از تحصیل، انجام سفرهای طولانی، امور شخصی و گرفتاری‌های خانوادگی، گذراندن دوره آزمایشی برای کار جدید و…

مرخصی بدون حقوق حداکثر دو سال است، که در صورت استفاده از مرخصی تحصیلی، به مدت دو سال دیگر قابل‌تمدید است. این نوع مرخصی و مرخصی حج واجب بدون پرداخت حقوق است و بابت آن نیز حق‌بیمه به سازمان تامین‌اجتماعی پرداخت نمی شود و سابقه‌ای نیز برای استفاده‌کننده ایجاد نمی کند.

۵.مرخصی حوادث و اتفاقات زندگــی:

کلیه کارگران در صورت ازدواج دائم، فوت همســر، پدر و مادر و فرزندان از ســه روز مرخصی با حقوق برخوردارند. حق‌بیمه این سه روز نیز باید به سازمان تامین‌اجتماعی پرداخت شود.

۶ .مرخصی استعالجی :

مرخصی استعالجی مرخصی بدون حقوق است، ولی با تایید سازمان تامین‌اجتماعی هم از غرامت دستمزد بهره‌مند می شود و هم جزو سوابق کار و بازنشستگی کارگر محسوب می شود. مرخصی استعالجی سقف زمانی ندارد و برای هرچند مدت که شخص بیمار شود و یا بیماری‌اش ادامه یابد، قابل‌استفاده است به شرطی که توسط پزشک معالج و یا کمیسیون پزشکی سازمان تامین‌اجتماعی تایید شود.

۷.مرخصی‌ بارداری:

مرخصی زایمان بابت وضع حمل و زایمان به کارگران زن تعلق می گیرد و در حال حاضر مدت آن شش ماه است. مرخصی مزبور جزء سوابق کارگر محسوب می شود و در طول این مدت از طرف سازمان تامین‌اجتماعی غرامت دستمزد ایام بارداری به بیمه‌شده پرداخت می شود. دوره مرخصی زایمان جزو ایام تعلیق از کار محسوب می شــود و پس از مرخصی، کارگر زن به کار سابق خود بازمی گردد.

پرسش و پاسخ:

چه روزهایی درسال تعطیل است؟

تعطیلات رسمی کشور به موجب قانون تعیین تعطیلات رسمی کشور مصوب مورخ ۸/۴/۱۳۵۹ شورای انقلاب (به انضمام اصلاحات مورخ ۵/۵/۱۳۷۸ مجلس شورای اسلامی) عبارت است از:

یک تا چهار فروردین

۱۲ فروردین روز جمهوری اسلامی

۱۳ فروردین روز طبیعت

۱۴ و ۱۵ خرداد

۲۲ بهمن

عید سعید مبعث

نیمه شعبان

شهادت امام علی(ع)،۲۱رمضان

عید فطر

تاسوعا

عاشورا

اربعین

۲۸ صفر

میلاد حضرت رسول (ص)

عید قربان

عید غدیر

ولادت حضرت امیر(ع)، ۱۳ رجب

ولادت  امام رضا (ع)

وفات امام صادق (ع) ۲۵ شوال

شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)

۱۱ اردیبهشت روز کارگر ( روز کارگر فقط برای کارگران و مشمولین قانون کار تعطیل رسمی همراه با مزد است. )

غرامت دستمزد ســه روز اول مرخصی استعالجی را که ســازمان تامین‌اجتماعی نمی‌پردازد،چه کسی باید پرداخت کند؟

در مواردی مثل مرخصی های ســرپایی که منجر به بستری کارگر نمی شود حقوق سه روز اول را کارفرما باید بپردازد.

اگرتعطیلی رســمی (به غیر از جمعه) دربین مرخصی استحقاقی باشد جزو مرخصی محاسبه می‌شود؟

خیر، تعطیلات رســمی که در بین مرخصی های درخواستی کارگر قرار می گیرد، مشمول مرخصی استحقاقی شخص نیست و نباید مورد محاسبه قرار بگیرد.

منبع:

سازمان تامین اجتماعی