سقوط سال 1987 میلادی، وحشتی که بازار را فراگرفت

در بحران مالی بزرگ دیگری که در آمریکا رخ داد و به سقوط سال ۱۹۸۷ معروف است، بورس به ‌یک‌ باره و در یک روز (۱۹ اکتبر) 508 واحد معادل ۲۲٫۶ درصد سقوط کرد و زیانی برابر با ۵۰۰ میلیارد دلار برای سرمایه گذاران آمریکایی به بار آورد.

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

به گزارش لحظه نگر مالی تیم متفکران به نقل از خبرگزاری بازار سرمایه(سنا)، این میزان سقوط و زیان طی یک روز در طول تاریخ هیچ‌ گاه تکرار نشد و بزرگ ‌ترین سقوط بازار در جهان به‌حساب می‌ آید.

سقوط سال ۱۹۸۷ بحرانی بود که همه انتظارش را داشتند اما به علت شکل‌ گیری کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا (که به دستور رئیس‌جمهور این کشور فرانکلین روزولت بعد از رکود بزرگ دهه ۳۰ صورت گرفت) کسی نمی‌توانست وقوع این رکود جدید را توجیه کند. این کمیسیون که برای جلوگیری از سقوط های بیشتر و فعالیت ‌های کلاهبردارانه موجود در بازار ایجاد شده بود، بعد از جنگ کارش را به خوبی انجام داد و در نهایت توجه سرمایه گذاران تجربی را بار دیگر به بورس جلب کرد و آن‌ ها را در دهه شصت میلادی به بازار بازگرداند.

با این ‌حال اگرچه کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا توانست اطلاعات مناسب را به سرمایه گذاران برساند اما نمی ‌توانست آن‌ ها را به فکر کردن وادار کند. در اوایل دهه ۶۰ و ۷۰، سرمایه گذاران نه به ارزش شرکت بلکه به جملات و توصیفات نامفهومی از شرکت ‌ها توجه می ‌کردند که از کشفی جدید سخن می‌ گفت و از تحولاتی شگرف در زندگی انسان ‌ها پرده برمی‌ داشت.

گرچه توضیحات این شرکت‌ ها مبهم بود، اما سرمایه گذاران محو این شرکت‌ هایی شده بودند که تقریباً یک ایده بکر را به نمایش می ‌گذاشتند. کمیسیون بورس اوراق بهادار امریکا، شرکت‌ ها را ملزم کرد تا به‌ طور واضح بیان کنند که هیچ دارایی یا حتی شانسی برای رسیدن به آنچه بیان می ‌کنند ندارند، اما سرمایه گذاران همچنان باور داشتند که پتانسیل این شرکت‌ ها بی‌حد و اندازه است.

بنگرید:

ها تا دهه هشتاد (زمان اوج شرکت ‌های مختلط) ادامه یافت. زیر سایه دورانی که به “اقتصاد جدید” شهرت گرفت، شرکت ‌ها با تصاحب شرکت‌ های دیگر به‌ جای آنکه رشدهای تدریجی را تجربه کنند، رشدهای بسیار سریع ‌تر و انفجاری را تجربه می ‌کردند.

کمیسیون بورس اوراق بهادار قادر نبود تا عرضه های اولیه عمومی و شرکت‌ هایی را که فعالیت‌ های متعدد داشتند، متوقف کند. به ‌این ‌ترتیب بازار در طول دهه ۸۰ نیز بی ‌وقفه رشد پیدا کرد و بزرگ شد. حتی سرمایه گذاران حقوقی و صندوق های سرمایه گذاری مشترک بزرگ که وابستگی خود را به معاملات برنامه ریزی شده افزایش می‌ دادند، شروع به طرفداری از این ضرب ‌المثل کردند که: “اگر سهامی رشد بسیار زیاد ندارد، سهامی را پیدا کنید که سریع رشد می ‌کند.”

سرانجام در اوایل سال ۱۹۸۷ یک سری تحقیقات از سوی کمیسیون بورس اوراق بهادار در مورد معاملات مدیران این شرکت ‌ها انجام شد. در بیشتر بخش ‌های بازار، مردم از گرایش شرکت‌ های بورس برای حفاظت از خود آگاه بودند، اما رگبار تحقیقات کمیسیون بورس اوراق بهادار سرمایه گذاران را نگران کرد. در اکتبر همین سال، سرمایه گذاران تصمیم گرفتند تا از این بازی بیرون بیایند و به سمت شرکت‌ ها و بازارهای با ثبات ‌تر نظیر بازار اوراق قرضه بروند.

همین‌ که مردم مهاجرت بزرگ خود را از بورس آغاز کردند، برنامه ‌های کامپیوتری و سفارش‌ های زمان‌بندی‌ شده پا به عرصه گذاشتند. سفارش ها به‌صورت زمان ‌بندی ‌شده برای معامله و جلوگیری از زیان بیشتر ارسال می ‌شدند و مانع زیان بیشتر مؤسسات می‌ شدند. اندکی نگذشت که بسیاری از این سفارش های خرید و فروش زمان ‌بندی ‌شده توسط کامپیوترها ارسال شدند. این دستورات خرید و فروش به ‌قدری زیاد شد که سامانه خرید و فروش بورس اوراق بهادار آمریکا را از کار انداخت و همه سرمایه گذاران در هر سطحی (حقیقی یا حقوقی) کاملاً ناتوان شدند.

در نتیجه سقوط سال ۱۹۸۷ وحشت کل بازار را فرا گرفت و مردم بدون آنکه از میزان زیان خود آگاه باشند یا بدانند که آیا سفارش های آن‌ ها به‌ سرعت اجرایی می ‌شود تا بتواند با فروش سریع‌ تر سهام خود کمتر زیان کنند، شروع به رها کردن سهام خود کردند. شاخص DOW در آن روز ۵۰۸ واحد (۲۲٫۶ درصد) کاهش یافت و ۵۰۰ میلیارد دلار دود شد و به هوا رفت.

با روی کار آمدن مدیر جدید فدرال رزرو، آلن گرینسپان، با کمک به بانک های تجاری در پرداخت دیون خود و به تعویق انداختن آن ‌ها به مبارزه با رکود و رونق مجدد سرمایه گذاری کمک کرد. به ‌این ‌ترتیب بازار دوباره بهبود یافت و اصلاحاتی صورت گرفت، از جمله اینکه سیستمی قطع کننده (قطع موقت معاملات بورس) طراحی شد که اگر بازار به سطحی مشخصی سقوط کند، برنامه ‌های معامله را متوقف شوند.