ناصر محامی(حسابدار رسمی):پارادایم حسابرسی

 به گزارش لحظه نگر مالی تیم متفکران به نقل از جامعه حسابداران رسمی ایران، دوم، پارادایم مسلط در نزد ما: پارادایم رایج حسابرسی نزد ما، حسابرسی را به‌عنوان بخشی از نظام نظارتی تلقی کرده و آن را مقوله‌ای فنی و تکنیکی تصور می‌کند. تقلیل‌گرایی (Reductionism) خصوصیت اصلی پارادایم فعلی است و به همین جهت کارکردهای اجتماعی، جایگاه سیاسی و موقعیت بالقوه حرفه در سلسله مراتب اجتماعی و سیاسی در این پارادایم نادیده گرفته می‌شود. در پارادایم مسلط فعلی دلایل عدم موفقیت و در حاشیه بودن حسابرسی به‌عنوان یک حرفه این است که حسابرسی به اندازه کافی شناخته شده نیست به همین دلیل، شناساندن حرفه همواره برنامه‌های جاودان کاندیداهای عضویت در شورای‌عالی و بخش اصلی برنامه‌های هیات مدیره و شورای‌عالی جامعه است. این پارادایم که امتداد آن حتی در سیاست‌های تدوین استانداردهای حسابداری و فرآیند پذیرش و اجرای IFRS نیز به‌خوبی قابل مشاهده و ردیابی است، پارادایمی نادقیق و ناکام است، چنانچه تاکنون بوده و بعد از این نیز نخواهد توانست به توسعه آتی حرفه مساعدت کند.

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

سوم، ما اگر بخواهیم حسابرسی پیشرفت بکند و جامعه حرفه‌ای توسعه یافته‌ای داشته باشیم، نیازمند پارادایم روشن در حسابرسی هستیم یعنی باید طرز فکرمان را عوض کنیم، به‌عبارت دیگر باید بدانیم، اساس و مبانی فکری که طبق آن جامعه حرفه‌ای فعلی شکل گرفته مطابق تفکر و برداشت جهانی از حسابرسی نیست. درنتیجه، اساس‌نامه و ترتیبات کنونی حسابرسی همگرا و هم سنخ با نظام جهانی حسابرسی تنظیم نشده‌اند. به همین دلیل، حتی اگر برفرض محال بتوانیم بدون تجدید‌نظر در فرآیند فعلی پذیرش IFRS، استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی را نیز پیاده‌سازی کنیم، گزارشگری مالی ما در سیکل آخر و نهایی آن که عبارت است از حسابرسی، دچار سکته خواهد شد.

چهارم، نظام حسابرسی فعلی ما در تمام ابعاد نیازمند تجدید نظر براساس پارادایم نوین است، اما در این زمینه فاقد اجماع تئوریک هستیم و باید تلاش کنیم در سطح حرفه به یک جمع بندی نظری روشن از حسابرسی برسیم. این جمع بندی حاصل نمی‌شود، مگر سند توسعه پایدار حرفه حسابرسی تدوین شود. پنجم، سند توسعه پایدار حرفه اگر بر مبنای درک جهانی و مدرن از حسابرسی و با توجه کامل به کارکرد و جایگاه اجتماعی حرفه و وظایف و انتظارات فعلی و آتی از حرفه و درک روشن از محتوای تغییرات و پیشرفت‌های علمی و فنی آتی حرفه تدوین شود، می‌تواند به جمع بندی تئوریک و فهم مشترک از حسابرسی منجر شود. چنین سندی، منبع مناسب و عامل ترازکننده قانون جامع حسابرسی و سپس اساسنامه جامعه حرفه‌ای خواهد بود.