شیوه‌های آموزشی دانشگاه‌ها بایدتغییر کنند/لزوم توجه به کارآفرینی و اشتغال‌پذیری در سیستم آموزشی

به گزارش لحظه نگر مالی تیم متفکران به نقل از ایسنا، دکتر مجتبی شریعتی نیاسر در آیین نکوداشت دانشجویان نوورود و آغاز سال تحصیلی دانشگاه شهید چمران اهواز که امروز دوشنبه (16 مهرماه) در این دانشگاه برگزار شد، اظهار کرد: همزمان شدن آغاز سال تحصیلی با هفته دفاع مقدس شاید این پیام را داشته باشد که با آغاز سال تحصیلی، نسل جوان ما به جبهه دیگری از مبارزه یعنی جبهه علمی می‌روند.

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

وی افزود: رزمندگانی که هشت سال در جنگ تحمیلی جنگیدند، موجب شدند این امنیت برای ما فراهم شود. در این زمانه نوبت ما است که فکر کنیم در این جامعه چه نقشی داریم و باید چه فعالیت‌هایی انجام دهیم. باید تلاش کنیم در بخش‌های مخلتف کشور حماسه بیافرینیم و نقش موثری داشته باشیم.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: شما دانشجویان به یک میدان جدید وارد شدید. حوزه آموزش عالی با عرصه آموزش و پرورش متفاوت است. در اینجا شما باید خود محور تصمیمات باشید و ببینید می‌خواهید آینده را چطور رقم بزنید. دانشگاه شهید چمران یکی از دانشگاه‌های پرافتخار کشور است. بالغ بر 16 هزار دانشجو و بیش از 600 استاد فرهیخته نام‌آور در این دانشگاه فعالیت می‌کنند که این خود گواه این مسأله است.

شریعتی نیاسر خاطرنشان کرد: در اوایل انقلاب یعنی حدود 40 سال پیش در کل کشور، 175 هزار دانشجو داشتیم اما در حال حاضر بیش از 400 میلیون و 100 هزار نفر دانشجو داریم. در آن زمان تنها دو هزار عضو هیات علمی داشتیم اما اکنون بالغ بر 80 هزار عضو هیات علمی و بیش از دو هزار و 500 مرکز آموزش عالی در کشور در حال ارائه خدمات هستند.

وی خطاب به دانشجویان تأکید کرد: شما که روزی مدیران و سرنوشت‌سازان آینده نظام هستید، باید به فضای جامعه، تاریخ و اقتصاد کشور آگاه باشید و مسیر خود را به خوبی انتخاب کنید.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: امروزه در دانشگاه‌های ما باید شیوه‌های آموزش متحول شود. اگر در گذشته شیوه آموزشی این بود که فردی در کسوت استاد و معلم، مطالبی را در کلاس ارائه دهد، دانشجو آنها را یادداشت کرده و در امتحانات شرکت کند، این شیوه باید امروز تغییر کند. ما در همه زمینه‌ها به دنبال نوآوری هستیم. یکی از این زمینه‌ها نیز شیوه‌های آموزش است.

شریعتی نیاسر گفت: امسال در سیستم آموزش عالی سال مهارت‌افزایی و ارتقاء اشتغال‌پذیری است. به همین منظور برای دانشجویان نیز برنامه‌ای تنظیم شده و به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است. شرایط امروز با گذشته متفاوت است. دیگر کسی که در دانشگاه تحصیل می‌کند، نمی‌تواند در منزلگاه خود منتظر شود تا استخدام شود.

وی ادامه داد: افراد باید خود راهکارهای کارآفرینی را بیاموزند و مهارت‌های عمومی را کسب کنند. توجه ما به مهارت‌افزایی و ارتقاء اشتغال‌پذیری در سال جاری به این معنا است که اگرچه دستگاه آموزش عالی مسئول اشتغالزایی نیست اما مسئول ارتقاء اشتغال‌پذیری است و باید در این زمینه تلاش کند.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: در این رابطه چهار محور در نظر گرفته شده است. صرفا پرداختن به مبانی نظری در عرصه علم‌آموزی کار درستی نیست و حتما باید به دروس کارپذیری توجه ویژه‌ای داشت که ما از این مسأله غافل شده‌ایم. هم دانشجویان و هم معلمان و اساتید باید به این مسأله توجه داشته باشند چراکه تجمیع مباحث نظری و عملی است که مهارت جوان ما را افزایش می‌دهد.

شریعتی نیاسر ادامه داد: به دانشگاه ابلاغ شده است که از وقت آزاد دانشجویان برای ارائه دروس اختیاری استفاده کنند. به این ترتیب تا دو درس به صورت رایگان در محدوده سنوات مجاز تحصیل به دانشجویان ارائه می‌شود. نمره این دروس نیز در معدل مؤثر است. دانشجویان باید برای درس‌هایی که دانشگاه‌ها ارائه می‌دهند، به آنها مراجعه کنند.

وی افزود: دانشگاه‌ها باید از راه‌های مختلف برنامه‌هایی را تنظیم کنند که از طریق کارگاه‌ها و مهارت‌های مختلف، مهارت‌های عمومی دانشجویان را ارتقاء دهند. اینکه کسی با معدل بالا از دانشگاه فارغ‌التحصیل شود، به این معنا نیست که حتما می‌تواند خود را به خوبی در جامعه عرضه کند. بلکه این مسأله به توانمندی‌های عمومی و اجتماعی و مهارت‌های عمومی نیاز دارد تا قابلیت‌های خود را ارائه کند. این کارگاه‌ها می‌توانند منجر به دریافت گواهینامه‌هایی با مهر دانشگاه محل تحصیل دانشجو باشند.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به فرمایش امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه دانشگاه‌های ما کارخانه‌های انسان‌سازی هستند، گفت: دانشگاه‌ها باید دانشجویان خود را رصد کنند و به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشند.

شریعتی نیاسر تصریح کرد: به دانشجویان چند توصیه دارم؛ تحصیل علم شامل پنج مؤلفه می‌شود. اولین اصل در تحصیل علم کنجکاوی است. ما همواره باید بدانیم که نادانسته‌های ما بسیار بیشتر از دانسته‌های ما است. اگر انسانی فکر کند همه چیز را می‌داند، این ابتدای عصیان‌گری او است. اصل دوم استفاده از فرصت‌ها است؛ نباید زمان را به راحتی از دست بدهیم. باید از وقت و فرصت‌مان استفاده کنیم. اصل سوم در تحصیل علم، هدفمندی و برنامه‌محوری است. اگر برنامه و هدف نداشته باشیم، یقین داشته باشید که توفیقی کسب نمی‌کنیم.

وی ادامه داد: اصل چهارم در رکاب اهل علم و معرفت قدم زدن است؛ این همان داشتن دوست مناسب است. یکی از محورهای مهم در زندگی، دوست خوب است. دوستی که انسان را در اعتلای علم کمک کند نه آنکه از مسیر تحصیل علم خارج کند. اصل پنجم نیز توکل به خدا است؛ توکل به خدا چیزی نیست که از اول آن را انجام دهیم و بعد دیگر کاری نکنیم.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: آموزش عالی کشور به حدی از نظر کیفیت در حد اعلاء و مطلوب است، که وقتی دانشجویان ما از دانشگاه‌های مختلف کشور فارغ‌التحصیل می‌شوند، در بهترین جاهای دنیا پذیرش می‌شوند چراکه آنها نیز به سطح بالای آموزش در کشور ما اعتقاد دارند. نظام آموزش عالی ما یک نظام بسیار کیفی است.

بهبود شاخص دانشجو به هیات علمی در کشور در سال‌های اخیر

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه جمعیت دانشجویان در کشور نسبت به اوایل دولت یازدهم حدود 800 هزار نفر کاهش پیدا کرده است، گفت: در سال‌های اخیر جمعیت اعضا هیات علمی ما در کشور افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است یعنی در چند ساله اخیر شاخص نسبت دانشجو به هیات علمی در کشور بسیار بهبود پیدا کرده است.

به گزارش ایسنا، دکتر مجتبی شریعتی نیاسر همچنین در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در اهواز حضور پیدا کردم تا از نزدیک در جریان پیشرفت‌های دانشگاه شهید چمران قرار بگیرم. به این وسیله یاد و خاطره شهدا را گرامی می‌دارم. در جریان این مراسم علاوه بر آغاز رسمی سال تحصیلی قصد داریم وحدت و یکپارچگی جامعه علمی کشور را در جهت اعتلای جمهوری اسلامی ایران اعلام کنیم. همچون همیشه دانشگاهیان سربلند و سرافراز در برابر همه فشارها ایستادگی خود را نشان می‌دهند و حمایت وزارت علوم را نیز پشت سر خود دارند.

وی افزود: دستگاه آموزش عالی با قاطعیت حمایت خود را از دانشگاه شهید چمران اهواز و جامعه علمی کشور اعلام می‌کند. امیدواریم در پرتو این حمایت‌ها بتوانیم زمینه رشد و تعالی بیشتر منطقه را در حوزه آموزش عالی فراهم کنیم.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: امسال در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تعداد دانشجویان ما فرق چندانی نکرده است. امسال در مجموع با احتساب مراکز غیردولتی در مقطع دکترا، 24 هزار و 400 نفر ظرفیت داشتیم.

شریعتی نیاسر تصریح کرد: جمعیت دانشجویان ما نسبت به اوایل دولت یازدهم حدود 800 هزار نفر کاهش پیدا کرده است و به عکس جمعیت هیات علمی ما در کشور افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است و این به این معنا است که در چند ساله اخیر شاخص نسبت دانشجو به هیات علمی در کشور بسیار بهبهود پیدا کرده است. جایگاه نظارتی دستگاه‌های آموزش عالی یکی از نکات بسیار خوبی است که مورد توجه قرار گرفته است.

وی ادامه داد: طی سال‌های گذشته به واسطه این جایگاه توانستیم برخی از مراکز دانشگاهی را که عملکرد خوبی داشتند ارتقا دهیم و برخی از مراکز را که از استانداردها فاصله داشتند یا منحل کنیم و یا ظرفیت پذیرش آن‌ها را صفر کنیم. چیزی که مسلم است این است که دستگاه آموزش عالی باید نقش نظارتی خود را بیش از پیش پررنگ‌تر کند و کمتر نقش اجرایی داشته باشد و به مراکز دانشگاه تفویض اختیار کند.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: اخیرا در فضای دانشگاهی این مساله مطرح شده است که ممکن است مدارک تحصیلی برخی مراکز دانشگاهی از اعتبار کمتری برخوردار باشد. علی‌رغم اینکه در موقعیت‌های مختلف این مساله را گفته‌ام دوباره تاکید می‌کنم که مدارک کلیه مراکز آموزش عالی کشور که از دستگاه آموزش عالی مجوز و شورای گسترش اخذ شده‌اند از اعتبار یکسانی برخوردار هستند و هیچ دستگاه اجرایی و مرکز دانشگاهی قانونا مجاز نیست که اعلام کند که مدرک یک دانشگاه یا یک زیرنظام از نظر ما مورد تایید نیست.

شریعتی نیاسر ادامه داد: از نظر ما مدارک تمام این مراکز در استخدامی از ارزش یکسانی برخوردار هستند اما باید توجه کنیم که اگر یک دستگاه اجرایی به دلایل مختلف می‌خواهد از فارغ‌التحصیلان یک دانشگاه بیشتر استفاده کند این مساله طبیعی است و در تمام دنیا نیز وجود دارد اما هیج دستگاه اجرایی مجاز نیست که اعتبار مدرک دانشگاهی یا مرکزی را خدشه‌دار کند.