همکاری‌های پژوهشی و تحقیقاتی میان آلمان و ایران

به گزارش لحظه نگر مالی تیم متفکران به نقل از خبرگزاری مهر، وزارت آموزش و پژوهش آلمان در اطلاعیه‌ای درباره همکاری‌های این کشور با جمهوری اسلامی ایران در حوزه آموزش، علوم و تحقیقات و همچنین اهدای کمک‌های مالی به پروژه‌های آموزشی و تحقیقاتی توضیح داده است. رایزنی فرهنگی ایران در آلمان، خلاصه‌ای از این اطلاعیه را برای خبرگزاری ارسال کرده که در ذیل آن را مطالعه خواهید کرد:

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

آلمان و ایران سابقه زیادی در همکاری‌های آموزشی و تحقیقاتی دارند. پایه و اساس این همکاری‌ها به سال ۱۹۷۷ برمی‌گردد. با توجه به همکاری‌های گذشته، مسئولان وزارت آموزش و پژوهش آلمان و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران در جلسه‌ای در تاریخ ۵ می سال ۲۰۱۷ تصمیم گرفتند که همکاری‌های خود را در حوزه فناوری و تحقیقات گسترش دهند. بر این اساس، ایران و آلمان نخستین فراخوان همکاری‌های پژوهشی تحقیقاتی مشترک خود را منتشر کردند. این کار در راستای سیاست‌های آموزشی و تحقیقاتی کشور آلمان و توسعه همکاری‌های بین‌المللی دولت فدرال در حوزه تحقیقات و فناوری انجام می‌شود.  هدف این است که همکاری‌های موجود گسترش یابد و پروژه‌های جدید آغاز شود. بدین ترتیب از طریق پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، همکاری‌ میان محققان در ایران و آلمان گسترش خواهد یافت. کمک‌های مالی به پروژه‌ها از سوی وزارت آموزش و پژوهش آلمان، اتحادیه اروپا و یا سازمان‌های اهداکننده کمک‌های مالی به محققان مانند بنیاد پژوهشی آلمان تامین می‌شود. در این میان، کمک‌های مالی به پروژه‌هایی تعلق می‌گیرد که از اهمیت علمی برخوردارند. همچنین از مشارکت شرکت‌های کوچک و متوسط آلمانی و ایرانی که در کار خود نوآوری دارند و مشارکت دانشمندان جوان و با استعداد نیز استقبال می‌شود.

دولت فدرال، کمک‌های مالی را براساس «قانون بودجه فدرال و دستورالعمل‌های مربوط به آن» ارائه می‌دهد. در واقع مسئولان دولت فدرال همواره براساس اختیارات قانونی خود، بودجه‌ای را برای کمک‌های مالی به پروژه‌های تحقیقاتی در نظر می‌گیرند.

این کمک‌های مالی در حوزه مبادله افراد، همکاری‌های دوجانبه و سازماندهی رویدادها انجام می‌شود. از اهداف این کمک‌های مالی می‌توان به «تهیه طرح‌های جدید، تقویت پروژه‌های موجود یا همکاری سازمان‌ها»، «تبادل علمی میان آلمان و ایران» و “«برنامه‌ریزی برای پروژه‌ها و همکاری‌هایی که بودجه آن توسط برنامه‌های وزارت آموزش و پژوهش آلمان و یا اتحادیه اروپا تامین می‌شود» اشاره کرد.

براساس اولویت‌های پژوهشی خاص وزارت آموزش و پژوهش فدرال و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران، کمک‌هزینه‌ها در حوزه محیط زیست (از جمله موضوع آب و تغییرات آب‌وهوایی)، تنوع زیستی، اقتصاد زیستی (از جمله ایمنی مواد غذایی) و پژوهش در سلامت ارائه می‌شود. این بودجه در آلمان در اختیار دانشگاه‌ها، موسسات تحقیقاتی غیردانشگاهی و سایر موسساتی که در تحقیقات شرکت‌های کوچک و متوسط مشارکت دارند، قرار می‌گیرد. در ایران نیز دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی که زیر نظر وزارت علوم و  یا وزارت بهداشت و درمان پزشکی کار می‌کنند، می‌توانند برای کمک‌هزینه درخواست دهند. همچنین سایر موسسات علمی و پژوهشی، پارک‌های علمی و فن‌آوری و شرکت‌های صنعتی کوچک و متوسط که شرایط لازم را دارند و زیرنظر یکی از این دو وزارتخانه در ایران کار می‌کنند، می‌توانند از این کمک‌هزینه استفاده کنند. طرح پروژه باید توسط یک موسسه و یا انجمن آلمانی همراه با یک شریک از ایران ارائه شود. البته امکان حضور شرکای بیشتر در یک پروژه وجود دارد، به شرط آنکه شرکای جدید بتوانند کمک‌مالی برای پروژه درنظر بگیرند. دریافت‌کنندگان این کمک‌های مالی نیاز به بازگرداندن آن ندارند. طرف آلمانی مبلغ ۲۰ هزار یورو در اختیار پروژه تحقیقاتی قرار می‌دهد. این مبلغ حداکثر تا مدت ۲۴ ماه در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد. همچنین مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران نیز در مدت ۲۴ ماه از پروژه‌ حمایت می‌کند. دانشگاه‌ها، موسسات تحقیقاتی و نهادهای مشابه که فعالیت اقتصادی ندارند، می‌توانند تا ۱۰۰درصد مخارج مربوط به پروژه را از این حمایت‌های دولتی دریافت کنند. شرکت‌های تجاری و موسسات دیگر نیز می‌توانند از ۵۰ درصد کمک‌های مالی دولتی بهره گیرند.

این بودجه اساسا برای سفر، کارگاه‌های آموزشی، تامین منابع و تجهیزات پروژه به موسسات و یا مراکز آموزشی اهدا می‌شود. در این راستا، هزینه‌های سفر و اقامت محققان آلمانی و متخصصان براساس قوانین فدرال اعمال می‌شود. بر این اساس، هزینه‌های مربوط به ویزا، خرید بلیط رفت و برگشت هواپیما از سوی کشور آلمان و هزینه‌های روزانه محققان و متخصصان از سوی ایران  پرداخت می‌شود. علاوه بر این، هزینه‌های سفرهای داخلی مرتبط با پروژه نیز به محققان پرداخت می‌شود. همچنین هزینه‌های سفر محققان و متخصصان ایرانی که به آلمان سفر می‌کنند نیز توسط مسئولان ایرانی تامین می‌شود. در عین حال، دولت آلمان، روزانه ۱۰۴ یورو یا هر ماه ۲۳۰۰ یورو به عنوان هزینه‌های زندگی در اختیار محققان و متخصصان ایرانی قرار می‌دهد.  همچنین دولت‌های ایران و آلمان، از برگزاری کارگاه‌های آموزشی نیز حمایت می‌کنند. برای برگزاری این کارگاه‌ها کمک‌هزینه‌های مختلفی ارائه می‌شود: این کمک‌ها می‌تواند برای اقامت مهمانان، رفت‌وآمد، تامین وسایل مورد نیاز، غذای مناسب و اجاره محل پرداخت شود. مقدار این کمک هزینه به نوع و تعداد مهمانان خارجی کارگاه بستگی دارد.  همچنین در مواردی نادر، هزینه‌های مربوط به منابع و تجهیزات مرتبط با پروژه نیز پرداخت می‌شود.

روش کار

 در حال حاضر دولت فدرال، دفتر امور بین‌الملل وزارت آموزش و پژوهش را مسئول رسیدگی به کمک‌های مالی کرده است. متقاضیان استفاده از کمک هزینه‌ها باید با این بخش تماس بگیرند. مسئول بخش ایرانی، ‌دکتر هنریک مئورس است. متقاضیان همچنین می‌توانند فرم‌ها، دستورالعمل‌ها و شرایط مربوط به اخذ کمک‌هزینه را در سایت دفتر امور بین‌الملل پیدا کنند.

در ایران نیز، مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، درخواست‌های مربوط به کمک‌های مالی برای پروژه‌های تحقیقاتی را مورد بررسی قرار می‌دهد، همچنین پروژه‌های مربوط به امور سلامت در مؤسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. محققان و متخصصان ایرانی باید درخواست خود را برای اخذ کمک‌هزینه به مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی ارسال کنند.  عطاالله کوهیان مسئول ارتباط در مرکز همکاری‌های علمی بین‌الملل و دکتر بیتا مسگرپور، مسئول ارتباط در موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی هستند.

متقاضیان باید درخواست خود را در دو مرحله‌ ارائه دهند. متخصصان و محققان آلمانی در مرحله اول باید درخواست خود را به صورت الکترونیکی ثبت کنند. اما اعضای هیات علمی و پژوهشگران واجد شرایط در ایران باید پروپوزال‌های خود را به زبان انگلیسی تا تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ برای مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی ارسال کنند. این زمان تمدید نمی‌شود و پروپوزال‌هایی که بعد از این تاریخ ارسال شوند، از دستور کار خارج خواهند شد. طرح پروژه نباید بیش از ۷ صفحه باشد. در مرحله دوم نیز از متقاضیان پذیرفته شده، خواسته می‌شود تا درخواست رسمی خود را برای دریافت کمک‌هزینه ثبت کنند.

این کمک‌های مالی به مدت دو سال و تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ در اختیار محققان و متخصصان قرار می‌گیرد و در صورتی نیاز، ممکن است تا سال ۲۰۲۴ تمدید شود