فاز اجرایی توسعه روابط ایران و عراق

رئیس کل بانک مرکزی به زودی برای اجرایی کردن توافقات مالی و بانکی راهی عراق می شود و همچنین هیئت کارشناسی از سوی عراق نیز برای پیگیری عملیاتی کردن توافقات به ایران سفر خواهند کرد. بسیاری از کارشناسان سفر اخیر رئیس جمهوری به عراق را دوره گذار از روابط دوستانه به روابط راهبردی عنوان می کنند.

حجم صادرات ایران به عراق از سال گذشته و همزمان با تحریمها، روندی افزایشی داشته است و سال ۹۷ برای نخستین بار رکورد ۹ میلیارد دلاری را ثبت کرد. به این ترتیب عراق به نخستین مقصد صادرات غیرنفتی کشورمان تبدیل شد. هم اکنون ایران سهم حدود ۲۹ درصدی از بازار عراق را دارد و هدفگذاری شده تا ۲ سال آینده این رقم به ۲۰ میلیارد دلار برسد.

بسیاری از فعالان اقتصادی تحقق عدد هدفگذاری شده را دور از ذهن نمی دانند؛ چنانچه یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق پیش از این گفته بود توسعه تجارت با این کشور تا ۲ سال دیگر به ۲۰ میلیارد دلار به احتمال قوی محقق خواهد شد و همینطور سید حمید حسینی، دبیر اتاق مشترک ایران و عراق نیز رسیدن به ۲۰ میلیارد دلار را پیش بینی می کند.

جزییات سند همکاری نفتی ایران و عراق

در سفر اخیر رئیس جمهوری به عراق سند همکاری نفتی ایران و عراق امضا شد که بر این اساس صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران به عراق، توسعه مشترک میدان‌ها، بازسازی پالایشگاه‌های قدیمی عراق و ایجاد شبکه گازرسانی در این کشور از مهم‌ترین آنها بوده است. امیرحسین زمانی‌نیا، معاون وزیر نفت روز گذشته در حاشیه بازدید ثامر غضبان، وزیر نفت عراق از شرکت طراحی و مهندسی صنایع انرژی (EIED) با اشاره به مراودات ایران و عراق در زمینه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و مذاکراتی که در جریان سفر وزیر نفت و چندی بعد در سفر دکتر روحانی به عراق مطرح شد، عنوان کرد: پیرو مذاکرات انجام شده، به‌تازگی سند همکاری ایران و عراق امضا شد.

وی با بیان اینکه اکنون از حیث فضای سیاسی، بهترین موقعیت برای توسعه همکاری‌های صنعت نفت ایران و عراق است، ادامه داد: با توجه به ظرفیت‌های سرشار فنی و مهندسی صنعت نفت ایران، امکان صادرات خدمات فنی و مهندسی کشورمان به عراق وجود دارد، همچنین با توجه به منحصربه‌فرد بودن ایران در توسعه حداکثری شبکه گازرسانی، استفاده از تجارب و ظرفیت‌های ایران برای ایجاد شبکه گازرسانی در عراق نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر کسب و کار، صنعت و اقتصاد

 

• خصوصی سازی
• برجام, تحریم اقتصادی و نفت
• بانک مرکزی و رکود و رونق اقتصادی
• صادرات و واردات
• سرمایه گذاری
• کسب و کار و صنعت

به گفته معاون وزیر نفت، بازسازی و نوسازی پالایشگاه‌های قدیمی عراق و توسعه دو میدان مشترک نفت‌شهر و خرمشهر به صورت مشترک، از دیگر مواردی است که دوطرف برای اجرایی شدن آن به تفاهم رسیده‌اند. زمانی‌نیا ابراز امیدواری کرد که خط لوله فرآورده‌های نفتی‌ بین آبادان و بصره هم که سال‌های درازی است در مذاکرات بین ایران و عراق مطرح می‌شود، در آینده نزدیک اجرایی شود.

بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز از توافق اولیه ایران و عراق برای توسعه دو میدان نفتی مرزی خبر داد و گفت: «مذاکرات مربوط به توسعه مشترک دو میدان گازی نفت شهر و خرمشهر انجام شده و اکنون به نقطه ای رسیده ایم که بتوان یک چارچوب تفاهم رسمی برای توسعه مشترک آنها داشت.» زنگنه در جمع خبرنگاران درباره مذاکرات با وزیر نفت عراق نیز گفت: ثامر غضبان، معاون نخست وزیر و وزیر نفت عراق و هیات همراه از شرکت مهندسی و طراحی صنایع انرژی ایران بازدید کردند و با توانایی های شرکت های ایرانی آشنا شدند.

شرکت های ایرانی می توانند در اجرای پروژه ها در عراق مشارکت کنند.زنگنه افزود: شرکت مشابه عراقی قرار شد به ایران آمده و مذاکراتی را در رابطه با نحوه همکاری و انتقال تجربیات با ایران داشته باشد. زنگنه یادآور شد: عراق کشوری در حال توسعه است که پروژه‌های زیادی نفتی در آن در حال اجراست و بر این اساس زمینه همکاری‌های گسترده وجود دارد.

تشریح تفاهم نامه توسعه صنعت برق

رضا اردکانیان، وزیر نیرو نیز از پرداخت ۹۰ درصد بدهی برقی عراق به ایران خبر داد و گفت: در جریان سفر اخیر رئیس جمهور به عراق تفاهم‌نامه سه ساله میان وزرای برق دو کشور برای بازسازی صنعت برق عراق به امضا رسیده است که این تفاهم نامه در آستانه اجرایی شدن است.وی ادامه داد: براساس این تفاهم‌نامه سه برنامه سنکرون سازی شبکه برق ایران و عراق تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی، کاهش تلفات شبکه برق عراق به میزان ۳۰ درصد تا پایان سال ۲۰۲۰ و جبران کمبود تولید برق عراق تا پایان سال ۲۰۲۱ توسط شرکت‌های ایرانی انجام خواهد شد.وزیر نیرو افزود: ساخت نیروگاه‌های جدید، بازسازی نیروگاه‌های آسیب دیده، آموزش و تربیت نیروی انسانی صنعت برق عراق، تشکیل شرکت‌های مشترک و ساخت کارخانجات تولید تجهیزات بخش دیگری از برنامه‌های است که در قالب این تفاهم‌نامه دنبال خواهد شد.اردکانیان تاکید کرد: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته هفته آینده نیز هیئت کارشناسی برق عراق برای پیگیری عملیاتی کردن توافق سه ساله میان دو کشور به ایران سفر خواهند کرد.

اراده عراقی‌ها برای رفع موانع تجارت

رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز روز گذشته در نشست مشترک تجاری ایران و عراق که با حضور معاون اول رئیس جمهور ایران و نخست وزیر عراق برگزار شد، دعوت نخست وزیر عراق از رئیس کل بانک مرکزی کشورمان برای سفر به عراق را نشانه اراده عراقی‌ها برای رفع موانع تجارت عنوان کرد. وی سفر یک ماه پیش رئیس جمهور و تعدادی از وزرای دولت به بغداد را سفری تاریخی عنوان کرد و گفت: در این سفر چندین تفاهم‌نامه در حوزه‌های مختلف، از جمله احداث راه آهن بصره-شلمچه، تسهیل روادید بین دو کشور، حوزه سلامت و به طور ویژه صورتجلسه همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت عراق امضا شد.

وزیر صنعت، با بیان این که بخشی از توافقات اجرایی شده است، این سفر را یک قدم رو به جلو دانست و گفت: تشکیل کارگروه مشترک بازرگانی دیگر تفاهم دو کشور است که مقرر شد در چند هفته آینده هیأت ایرانی به بغداد برود تا موارد اجرایی در جلسات مشترک بررسی شود.وزیر صنعت، معدن و تجارت، نوسازی عراق، اجرای تفاهم‌نامه های پیشین، ایجاد شهرک صنعتی مشترک یا سرمایه گذاری مشترک اتباع دو کشور را از دیگر دستور کارهای جلسات هیأت‌های دولتی و تجاری دو طرف عنوان کرد.رحمانی با بیان اینکه برای تسهیل تجارت تفاهم نامه‌هایی در حوزه‌های حمل نقل جاده‌ای و ریلی، ترانزیت و… امضا شده است، پیرامون همکاری های بیمه ای با اشاره به لزوم ایجاد تفاهم نامه همکاری بیمه‌ای بین تجار دو کشور اظهار داشت: تهران و بغداد با این حجم تجارت، نیازمند یک تفاهم نامه بیمه‌ای برای سهولت در تجارت بازرگانان دو کشور هستند.دژپسند با بیان اینکه لازم است موافقت نامه همکاری های گمرکی بین دو کشور مبادله شود، تاکید کرد: چنانچه در موضوع گمرک به توافق دستیابیم، یک جهش بزرگ در روابط تجاری ایجاد خواهد شد.

پیش بینی افزایش حجم مبادلات در سال جاری

فواد محمدحسین، معاون نخست وزیر و وزیر دارایی جمهوری عراق نیز گفت: هیات همراه نخست وزیر عراق در سفر به ایران با مشارکت ۹ وزیر و تعدادی از تجار به منظور برطرف سازی مشکلات تجاری بین دو کشور انجام شده است و این سفر بیشتر برای حل مشکل تجاری و موانع اقتصادی از جمله موانع پولی و بانکی، گمرکی و بیمه‌ای شکل گرفت. وی ضمن یادآوری رقم هشت میلیارد یورویی حجم مبادلات تجاری ایران و عراق ابراز امیدواری کرد، در نظر است تا این حجم معاملات را در سال آینده و سال‌های آتی افزایش یابد، زیرا ایران به عنوان کشور دوست و همسایه و اسلامی مورد توجه عراق است.

پس از سفر رئیس جمهوری به عراق بخش قابل توجهی از مطالبات ایران به حساب بانک مرکزی واریز شده است. همچنین با توجه به افزایش حجم مبادلات تجاری، مقامات دو کشور به دنبال نحوه تکمیل و تداوم روابط مالی و پولی خود هستند. گفته می شود صادرات برق و گاز کشورمان به عراق امسال از ۴ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت.