موزه تفرجگاه است یا دانشگاه؟

به گزارش لحظه نگر مالی تیم متفکران به نقل از خبرگزاری ایرنا موزه به عنوان محلی برای نگهداری و به نمایش در آوردن آثار و اشیایی که دارای ارزش تاریخی، علمی، فرهنگی و هنری اند، باید از شرایطی ویژه برخوردار باشد؛ شرایطی که در استانداردهای موزه داری امروز جهان رعایت می شود. 

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

با این حال امروز در ایران مدیریت موزه به‌ صورت حرفه‌ای صورت نمی گیرد. بازدید اندک مردم و جهانگردان از موزه های ایران در قیاس با موزه های خارجی به ویژه در کشورهای توسعه یافته، خود گواهی بر این مدعا است. این در حالی است که قدمت فرهنگی و ظرفیت های موجود در موزه های ایران تا اندازه ای است که می تواند در صورت مدیریت درست و ایجاد بسترهای لازم برای ورود گردشگران خارجی به داخل ایران، بازده مالی قابل توجهی ایجاد کرده و به اقتصاد موزه ها کمک شایانی رساند. بازدید از موزه های سعدآباد و گلستان در ایام نوروز برای نگارنده این برداشت را به وجود آورد که حضور گردشگران خارجی در موزه های ایران در مقایسه با سال های گذشته کاهش یافته و تعداد بازدیدکنندگان خارجی از موزه ها، انگشت شمار شده است. 

در کنار نبود بسترهای لازم برای جذب گردشگران خارجی که به برخی سیاستگذاری های کلان بازمی گردد، فقدان جذابیت در سبک موزه داری ایران یکی از کاستی ها است که بازدید از موزه های ایران را کم رونق ساخته است. به عبارتی دیدار از موزه های ایران هم برای بازدیدکنندگان داخلی و هم برای گردشگران خارجی به امری تکراری و فاقد هیجان می ماند. 
نبود جذابیت موزه داری در ایران به دلیل پیروی از متدهای قدیمی است؛ معضلی که در آموزش های کلاسیک موزه داری نیز به چشم می خورد. 

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر گردشگری و مالی

• قیمت و سفر گردشگری:ریپورتاژ آگهی
• سفر و گردشگری داخلی و خارجی
• سرمایه گذاری در صنعت گردشگری
• حمل و نقل هوایی و رمینی
• حمل و نقل هوایی و رمینی
• ارز مسافرتی

موزه داری تا سال 1392 تنها در مقطع کارشناسی در دانشگاه ها تدریس می شد و از این سال به بعد مقطع کارشناسی ارشد این رشته در معدود دانشگاه ها از جمله دانشگاه تهران تدریس می شود. این در حالی است که به تازگی در یکی از دانشگاه های معتبر کشور آلمان 60 سالگی تاسیس مقطع دکتری رشته موزه داری را جشن گرفته اند. 

امروزه موزه ها نه تنها جایی برای نمایش آثار مختلف بلکه محلی برای آموختن است؛ پارامتری که موزه های موجود در ایران متاسفانه از آن برخوردار نیستند و این وضعیت موزه های ایران را تنها به تفرجگاهی برای عموم تبدیل کرده است. برای رفع این کاستی ها بی شک باید به دنبال راهکارهایی بود که حوزه موزه داری در ایران را از جمود و انفعال برهاند و تحول و رونق جدیدی در این زمینه ایجاد کند. 

پرورش افراد متخصص در حوزه موزه داری برای ورود موثر آنان به این عرصه یکی از راهکارهای مهم است که می تواند از طریق رایزنی با دانشگاه های معتبر خارجی جهت ارسال هیات ها یا افرادی برای تحصیلات تخصصی در این حوزه تحقق یابد.  انتخاب درست افراد برای مدیریت موزه ها از دیگر راه های نجات صنعت موزه داری در ایران است چرا که امروز بسیاری از مدیران موزه ها، تخصص و آشنایی روزآمد را با موزه و موزه داری ندارند و همین موضوع شرایط تحول را سخت تر می کند. 

ایران در دهه های 40 و 50 با بهره گیری از متدهای روز دنیا موفقیت های مهمی در حوزه موزه داری داشت. با گذشت چند دهه اما، امروز موزه داری در ایران نه متد می شناسد نه راه و روشی دارد که بتوان نام موزه داری بر آن نهاد. 

موزه های امروز ایران همچنان که اشاره شد صرفا تفرجگاه هایی هستند برای سرگرمی و گذران وقت و هیچگونه اقدام حرفه ای و تخصصی در آنها صورت نمی گیرد. این در حالی است که کشورهایی چون ترکیه که در سال های دور هیچ تجربه و اسم و رسمی در حوزه موزه داری نداشتند و امروزه به استفاده از تجربیات کشورهای موفق در این حوزه و آموزش و تربیت کارشناسان حرفه ای به موفقیت چشمگیری در این زمینه دست یافته اند. 

امید است با بهره گیری درست از فرصت های فرهنگی ایران، آموزش افراد متخصص و بکارگیری آنان در مدیریت موزه ها، در آینده ای نه چندان دور، شاهد پیشرفت و ترقی ایران در حوزه موزه داری باشیم. در همین حال، رفع کاستی های موجود در این عرصه می تواند به بهتر شناسانده شدن موزه های ایران در سطح جهان و آشنایی بیشتر دیگر فرهنگ ها با فرهنگ غنی و ارزشمند ایران یاری رساند و همزمان گردش مالی مطلوبی برای حوزه فرهنگ به ارمغان آورد.