تکالیف صاحبان درآمد املاک اجاری

به گزارش لحظه نگر حسمان به نقل از سازمان امور مالیاتی کشور، مالیات املاک از جمله مالیاتهای مستقیم است و شامل انواع درآمد حاصل از ملک است.

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

درصورتی‌که صاحبان املاک و مستغلات چه مسکونی، تجاری و … ملک خود را در اختیار اشخاص دیگر به جهت سکونت، فعالیت شغلی و..قرار دهند و از این طریق درآمدی حاصل گردد، درآمد حاصل‌شده بر اساس نوع و میزان آن مشمول مالیات بر درآمد املاک اجاره می‌گردد.

مالیات بر درآمد اجاره، صرفا مختص صاحبان املاک بوده و ارتباطی با مستأجر ندارد مالیات بر درآمد مستغلات (اجاره)به دو دسته تقسیم می شود :
الف) مالیات اجاره دست‌اول: مالیاتی است که به درآمد کسب‌شده اشخاص حقیقی و حقوقی بابت اجاره املاک و مستغلات در ایران تعلق می‌گیرد و درواقع موجر مالک است.

ب‌) مالیات اجاره‌داری دست‌دوم: هرگاه مستأجر محل مورد اجاره را به‌ غیر به اجاره واگذار نماید، مشمول مالیات اجاره‌داری دست‌دوم است. درواقع موجر مالک نیست و مالیات این املاک عبارت است از مابه‌التفاوت اجاره دریافتی و اجاره پرداختی بابت ملک مورد اجاره.
به استناد ماده 54 قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد اجاره بر اساس قرارداد اعم از رسمی یا عادی مبنای تشخیص مالیات قرار می‌گیرد و درصورتی‌که اجاره‌نامه رسمی وجود نداشته باشد یا از تسلیم سند یا رونوشت آن خودداری گردد و یا مبلغ آن کمتر از هشتاد درصد (80%) ارقام مندرج در جدول املاک مشابه باشد، میزان اجاره‌بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین می‌شود.

همچنین درصورتی‌که مستأجر اشخاص حقوقی (اعم از دولتی یا خصوصی و یا نهادهای عمومی غیردولتی) باشند هنگام پرداخت اجاره‌ بها مکلف هستند مالیات متعلقه را از مال‌الاجاره‌هایی که پرداخت میکنند کسر و تا پایان ماه بعد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند . (تبصره 9 ماده 53ق.م.م)

البته در این میان معافیت‌هایی نیز پیش‌بینی‌شده است:
1-محل سکونت پدر و مادر یا همسر یا فرزند یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکفل مالک اجاری تلقی نمی‌شود مگر اینکه به‌موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت می‌شود (تبصره یک ماده 52 ق.م.م)

2-هرگاه مالک خانه یا آپارتمان مسکونی، آن را به اجاره واگذار نماید و خود محل دیگری برای سکونت خویش اجاره نماید یا از خانه‌سازمانی که کارفرما در اختیار او می‌گذارد استفاده کند در احتساب درآمد مشمول مالیات این مبحث، میزان مال‌الاجاره‌ای که به‌موجب سند رسمی یا قرارداد می‌پردازد یا توسط کارفرما از حقوق وی کسر و یا برای محاسبه مالیات حقوق تقویم می‌گردد از کل مال‌الاجاره دریافتی او کسر خواهد شد. (ماده 55 ق.م.م)

3-در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده (84) این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانة مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می‌باشد. مشمولان این ماده ‌باید اظهارنامة مخصوصی طبق نمونه‌ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به ادارة امور مالیاتی محل وقوع ‌ملک تسلیم و اعلام نمایند که هیچ گونه درآمد دیگری ندارند.

ادارة ‌امور مالیاتی مربوط باید خلاصة مندرجات اظهارنامة مودی را به‌ادارة امور مالیاتی محل سکونت مودی ارسال دارد و در صورتی‌که ‌ثابت ‌شود اظهارنامة مودی خلاف واقع است مالیات متعلق به ‌اضافة یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد. (ماده 57 ق.م.م) حکم این ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند جاری نخواهد بود. (تبصره1 ماده 57)

4-مالکان مجتمع‌های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده یا می‌شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (100%) مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف می‌باشد; در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه متر مربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست متر مربع زیربنای مفید از مالیات بردرآمد ناشی از اجاره املاک معاف می‌باشد. (تبصره11 ماده 53)

با استناد به ماده 80 ق.م.م. مالک یا مالکین مکلف هستند اظهارنامه مالیاتی هرسال درآمد اجاره خود را تا پایان تیرماه سال بعد به حوزه مالیاتی مربوطه تسلیم و مالیات متعلقه را نیز پرداخت کنند. عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر مشمول جریمه‌ای معادل ده درصد (10 %) مالیات متعلق می‌شود که غیرقابل بخشودگی است. (ماده192) و عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر مشمول جریمه‌ای معادل 2/5 درصد مالیات به ازای هرماه دیرکرد پس از اتمام سررسید مقرر می‌شود. (ماده190)

همچنین مبدأ احتساب جریمه در مورد مودیانی که مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند، نسبت به مبلغ مندرج در اظهارنامه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم آن و نسبت به مابه‌الاختلاف از تاریخ مطالبه و در مورد مودیانی که از تسلیم اظهارنامه خودداری نموده و یا اصولا مکلف به تسلیم اظهارنامه نیستند، تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات حسب مورد است.

مطابق قانون مالیاتهای مستقیم صاحبان املاک استیجاری باید تا آخر تیرماه سال بعد، اظهارنامه مالیاتی و مدارک مربوط به اداره مالیاتی محل وقوع ملک را تسلیم و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت کنند ولی امسال با توجه به شیوع بیماری کرونا و تمهیدات صورت گرفته مقرر شد این افراد تا پایان شهریور سال جاری نسبت به تنظیم و ارائه اظهارنامه مربوط به عملکرد سال 1398 اقدام نمایند.

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر قوانین و بخشنامه های مالیاتی

• طرح جامع مالیاتی
• گمانه زنی های مالیاتی
• قوانین و مقررات مالیات بر ارزش افزوده
• قوانین و مقررات مالیات های مستقیم