ظرفیت های بی نظیر سواحل مکران در تجارت فرا منطقه ای و بین المللی

به گزارش لحظه نگر حسمان، به نقل از مرکز اطلاع‌رسانی، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان برنامه و بودجه کشور،  مهرداد عرب اول گفت: مکران، از نظر تاریخی سرزمینی ساحلی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان است که در طول دریای عمان از راس الکوه در غرب جاسک تا جنوب شرقی ایالت بلوچستان در پاکستان گسترده است. 

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

وی با اشاره به ظرفیت های سواحل مکران بیان کرد: از مهمترین ظرفیت های این منطقه می توان به وجود سواحل دریای عمان به عنوان جانشینی فراتر از سواحل خلیج فارس، امکان ایجاد ظرفیتهای پایانه‌ای و فروش نفت به عنوان جانشینی به غیر از خلیج فارس،وجود منابع معدنی و انرژی خورشیدی، تجارت فرامنطقه‌ای و بین المللی با سطوح ملی، منطقه‌ای و با تأکید بر کشورهای آسیای میانه وارتباط مستقیم با آب‌های آزاد از طریق سواحل دریای عمان اشاره کرد.

به گفته این مقام مسئول، این سواحل از ظرفیت های متمایز ساحلی برای گردشگری به خصوص در حد فاصل چابهار تا بندر گوادر، ظرفیت های گستردۀ شیلات در سواحل و دریای عمان، زمینه های توسعه کشاورزی به ویژه در زرآباد به عنوان ظرفیت توسعه محلی، امکان ارتباط زمینی بین جاسک، چابهار و بندرگوادر، وجود شبکه حمل و نقل سه گانه دریایی، هوایی و زمینی در منطقه جایگاه بی نظیر این منطقه به دلیل قرارگیری بخش اعظمی از کریدور شمال – جنوب در خاک جمهوری اسلامی ایران که مهمترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپا بوده است از دیگر مزیت های این سواحل محسوب می شود.

وی، ایجاد خط ترانزیت در این کریدور، در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا ۴۰ درصد و از نظر هزینه تا ۳۰ درصد مقرون به صرفه خواهد بود، نزدیک ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه به آب های آزاد و توسعه و ارتقاء ضریب امنیتی نواحی شرق کشور را از دیگر قابلیت های این منطقه ساحلی اعلام کرد. 

اهمیت توسعه منطقه ساحلی مکران

عرب اول با اشاره به ضرورت و اهمیت توسعه منطقه ساحلی مکران اذعان کرد: براساس نظریه کارشناسان برنامه ریزی و مطالعات سند توسعه سواحل مکران پنج اصل به عنوان دیدگاه های نظری پشتیبان رویکرد توسعه فضایی منطقه ساحلی مکران مطرح است که زمینه های تحقق آن  نیز وجود دارد.

وی تصریح کرد: عدالت و مساوات در بهره برداری از منابع در طول نسل های حاضر، تعامل و یکپارچگی نیازهای توسعه‌ای و حفاظت از محیط‌زیست از زمینه های تحقق اصول توسعه پایدار محسوب می شود.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان اضافه کرد: اصول توسعه فضایی دریا محور  نیز شامل برقراری تعادل بین اهداف کلان و خرد اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیکی و فرهنگی، تدوین سناریوهای مرتبط با نحوه استفاده از اراضی در آینده و ارزیابی اثرات انباشتی بالقوه، توجه به درآمدهای بلند مدت، راهبردی و آینده نگر، مدیریت مبتنی بر اکوسیستم، شناسایی اهداف کلان و خرد، یکپارچگی بخش‌های اقتصادی  و مشارکت می‌شود.

وی با اشاره به اصول منطقه گرایی بنادر، گفت: منطقه گرایی مبتنی بر پسکرانه، منطقه گرایی مبتنی بر پیشکرانه، توسعه آب های بندری منطقه‌ای، یکپارچگی افقی و عمودی بنادر از جمله زمینه‌های تحقق این اصول است، همچنین برای تحقق اصول آمایش دفاعی زمینه‌های تأمین امنیت ملی، فراتر از ابزارهای نظامی و قابلیت های جنگاورانه و رشد اقتصادی از طریق ایجاد حداقل استانداردهای رفاه ملی، باید مد نظر باشد.

عرب اول افزود: به منظور تحقق اصول توسعه شبه برونزا، پیروی از الگوی ریخت شناسی نظام مراکز چندگرهی با برتری نسبی حوزه چابهار – کنارک و نظام ارتباطات شبکه ای با اولویت یکسان پیوندهای درون و برون منطقه ای حتما باید مد نظر باشد.

وی با اشاره به رویکرد کلان توسعه فضایی منطقه ساحلی مکران بیان کرد: این رویکرد در واقع فصل مشترک توسعه برون زا و توسعه درون زا می باشد، بنابراین منطقه ساحلی مکران یک توسعه شبه برونزا با مصادیقی شامل استفاده توامان از سرمایه‌های درونی و بیرونی، توجه به نهادهای شبکه ای و تاکید بر درآمد و اشتغال پایدار و استفاده از منابع حاصل از رشد اقتصادی در توسعه داخل منطقه خواهد بود.

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر کسب و کار، صنعت و اقتصاد

• خصوصی سازی
• برجام, تحریم اقتصادی و نفت
• بانک مرکزی و رکود و رونق اقتصادی
• صادرات و واردات
• سرمایه گذاری
• کسب و کار و صنعت

این مقام مسئول با اشاره به منشور توسعه فضایی منطقه ساحلی مکران گفت: منطقه مکران دارای قطب توسعه جاسک به عنوان بندر و پایگاه نیروی دریایی، گاز، انرژی و منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار به عنوان بندر آزاد و اسکله های با ظرفیت ایجاد مناطق صنعتی و حمل و نقل بین المللی است، توسعه این منطقه نمی تواند بدون مشارکت اجتماعات محلی، چه از نظر اجتماعی، فرهنگی و چه از نظر استراتژیک به پایداری لازم برسد. 

وی ادامه داد: در غیر اینصورت ایجاد واحدها و پروژه‌های بزرگ صنعتی و تجاری بدون مشارکت مردم محلی می تواند به بروز مشکلات اجتماعی، فقر و نابرابری منتهی شود، توسعه اجتماعات محلی از طریق آموزشهای پایه و فنی و حرفه‌ای و همچنین بالابردن سطح آموزش عالی میتواند میزان مشارکت جوئی جامعه مدنی را در توسعه آتی منطقه افزایش دهد.

اهداف توسعه منطقه ساحلی مکران:

مهرداد عرب اول گفت: بر اساس مطالعات مشاور توسعه فضایی پایدار، یکپارچه و تاب‌آور در برابر تنش های محیطی و قلمرویی، اقتصاد سبز، متنوع و پایدار دریا محورمبتنی بر جذب سرمایه های بیرونی و درونی، شبکه های عملکردی – کالبدی و اتصال با فضای سرزمینی و فرا سرزمینی، حکمروایی انسجام بخش و یکپارچه منطقه ی در راستای ماموریت های محلی، ملی و فراملی، رقابت پذیری ارتقا یافته سرزمینی و فرا سرزمینی، کاهش فقر درآمدی، تشخص و خود آگاهی بهبود یافته منطقه ی از اهداف مهم منطقه ساحلی مکران می باشد.

خروجی مطالعات طرح توسعه سواحل مکران

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به خروجی های اصلی مطالعات طرح توسعه سواحل مکران، اذعان کرد: تعیین محدوده جغرافیایی توسعه سواحل مکران در ۲ محدوده راهبردی و عملیاتی، جمعیت قابل استقرار در سواحل مکران براساس اقدامات پیش بینی شده دستگاههای اجرایی ونیازهای توسعه ای منطقه حدود یک میلیون نفر به اضافه جمعیت موجود و تعیین حوزه های هم پیوند را شامل می شود که در پهنه سرزمین سواحل مستقر خواهند شد.

عرب اول گفت: خوش بینی به ایجاد گشایش سیاسی در روابط و تعاملات کشور با جهان در آینده نزدیک، پذیرش جامعه محلی برای هم راستایی با تحولات و فرآیندهای توسعه پیش بینی شده، وجود یا امکان تأمین نیروی انسانی متخصص و نیز سرمایه های مالی لازم برای پیاده سازی برنامه های توسعه و امکان غلبه بر تفرق ها و یکپارچه سازی و مدیریت هماهنگ دستگاه های اجرایی در نظام برنامه‌ریزی جزیره‌ای کشوردر طرح توسعه سواحل مکران دیده شده است.

وی افزود: به طور کلی می توان سه فاز توسعه شامل محرومیت زدایی از منطقه و توانمندسازی جوامع محلی، آماده سازی منطقه برای ایفای نقش در سطح ملی و فراهم سازی زمینه های نقش آفرینی به عنوان هاب بین المللی ترانزیتی را درباره این منطقه لحاظ کرد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی سیستان و بلوچستان با اشاره به نظرات کارشناسان حوزه برنامه ریزی و آمایش از مهمترین جهت‌گیری های پیشنهادی برای تحقق توسعه فاز ۱ و ۲ گفت: حساسیت زدایی از جامعه محلی درخصوص مداخلات گسترده سطح ملی و خطر برهم خوردن نظم اجتماعی و فرهنگی، مشارکت‌دهی واقعی جامعه محلی و جلب همراهی و همدلی آنان در فرآیندهای توسعه، تأکید بر توسعه و تقویت آموزش و ارائه خدمات اجتماعی، تأمین زیرساخت های اولیه لازم، فراهم سازی زمینه ها و امکانات ارتقای زیست پذیری سکونت‌گاه های منطقه به ویژه در قلمروهای ساحلی و نگرش یکپارچه به محدوده عملیاتی و پسکرانه های منطقه در هر دو استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان از جمله مهمترین جهت گیری های پیشنهادی برای تحقق توسعه فاز ۱ و ۲ مکران است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: به منظور تحول در توسعه منطقه مکران، باید ابتدا بر تفرق های مدیریتی غلبه نمود و سپس با ایجاد زیر ساخت های لازم توسط متولیان امر زمینه حضور جمعیت را فراهم و پس از آن به رونق اقتصاد و اقدامات نرم افزاری و توسعه ایی اندیشید.