چاپ صنعتی

 به گزارش لحظه نگر حسمان به نقل از مدرسه کسب و کار، صنعت بسته بندی و به تبع آن چاپ بسته بندی در ایران صنعتی نوپا است که همچنان نیاز به توسعه فراگیر داشته و با توجه به نقشی که بسته بندی در توسعه صادرات غیر نفتی و افزایش درآمد ارزی کشور می تواند ایفا کند، سرمایه گذاری برای رشد و توسعه همه جانبه آن امری است ضروری.

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

چاپ بسته بندی از جمله رشته هایی از صنف چاپ است که طی سالهای اخیر توسعه کمی و کیفی خوبی داشته اما در عین حال با وجود به خدمت گرفتن ماشین آلات پیشرفته هنوز درصد قابل توجهی از آثار چاپی بسته بندی قابل رقابت با نمونه های غربی خود نیستند. گستردگی صنعت بسته بندی باعث شده که شناخت خوبی برای اولویت بندی سرمایه گذاری در بخش های مختلف آن وجود نداشته باشد.

 با توجه به اینکه پروژه چاپ یک پروژه خدماتی است نه تولیدی و هدف از راه اندازی چنین واحدی ارائه خدمات چاپی به انواع واحدهای تولید کننده است، نمی توان مشابه پروژه های تولیدی، محصول ویژه ای برای آن در نظر گرفت و به تبع آن تعرفه گمرکی خاصی به آن اختصاص داد. در تائید این حقیقت باید متذکر شد که تعرفه گمرکی به خود محصول تعلق می گیرد و خدمات ارائه شده بر روی آن (از جمله چاپ) را شامل نمی شود (بدین معنا که خدمات انجام شده بر روی محصول در تعرفه ای جداگانه منظور نمی گردند)، بنابراین نمی توان از تعرفه های گمرکی برای مقوله خدمات رسانی روی یک محصول معین بهره جست.

بررسی و ارائه استاندارد 
چاپ مانند دیگر صنایع آمیزه ای است از فرآیند ها و سیستم های مختلف که از ارتباطی منطقی با یکدیگر برخوردارند. به همین خاطر ارائه استانداردهای مشخص که باعث می شود کلیه فرایندها و سیستم ها در یک چهارچوب مشخص و هماهنگ بهترین کارآیی را عرضه کنند برای صنعت چاپ نیز ضروری است.

از آنجا که چاپ صنعتی بسیار گسترده و پیچیده است، تعداد استانداردهای بین المللی هم که برای این صنعت تا کنون تهیه و تدوین شده فراوانند اما در این عرصه یکی از مهم ترین نقاط ضعف صنعت چاپ ایران فقدان یک استاندارد ملی برای تضمین کیفیت کارهای چاپی است. اگرچه برای مشخصات هر یک از انواع
قوطی های تولیدی در کشور استانداردهای ویژه ای موجود است، اما استاندارد ملی که مختص به فرآیند چاپ باشد وجود ندارد.

قیمت تولید داخلی و جهانی
همانطور که قبل از این نیز اشاره شد، چاپ ابزار خدمات رسانی است نه فرآیند تولیدی و به تبع آن قیمت حاصل از یک کار چاپ شده بسته به نوع سفارش، متغیر خواهد بود اما بر اساس مذاکرات صورت گرفته با متخصصین و متولیان این صنعت دستمزد چاپ با کیفیت بسیار بالا بر روی فلز را برای هر متر مربع ورق تین پلیت می توان در حدود 800-850 ریال برآورد نمود.

 اگرچه در موقعیت فعلی برخی واحدها به منظور حفظ بازار خود با قیمت های بسیار پایین تر هم خدمات رسانی می کنند (قیمت دریافتی از چنین واحدهایی حدود 600-700 ریال گزارش شده است). از آنجا که هزینه دستمزد چاپ بسیار متغیر بوده و به شدت به کیفیت، نوع و میزان سفارش دریافتی مرتبط می باشد در اینترنت و سایر منابع موجود، اطلاعات مفیدی در راستای تخمین قیمت جهانی آن وجود ندارد.

موارد مصرف و کاربرد
مهم ترین کاربرد چاپ بر روی فلزات، چاپ بسته بندی و به صورت خاص چاپ قوطی های فلزی است. قوطی های فلزی شامل انواع بسیار متنوعی از جعبه محصولات هستند که از نمونه های آن می توان به قوطی های مواد غذایی آماده، انواع روغنها (روغن موتور، روغن ترمز، روغن های صنعتی، و ...)، روغن جامد خوراکی، شیرینی، اسپری، رب گوجه فرنگی، شیر خشک، چای، انواع نوشیدنی های گازدار، کمپوتها، آب میوه، گز، رنگ ها، کرم ها و بسیاری دیگر اشاره نمود.

بر این اساس همانطور که مشاهده می شود زمینه های کاربردی بسیار زیاد و متنوعی برای چاپ بر روی فلز موجود است که این امر از جهتی می تواند اطمینان بخش ایمن بودن سرمایه گذاری در این رشته باشد.

کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده

فعال ترین کشور تولید کننده ماشین آلات چاپ افست روی فلز، آلمان است. از سایر کشورهای فعال در این زمینه می توان به انگلیس و برخی از کشورهای آسیایی (از جمله چین و هند) که به تازگی در این عرصه حضور یافته اند، اشاره نمود. اما در این میان بالاترین سطح تکنولوژی و بیشترین سهم بازار متعلق به آلمان است بطوریکه ٩٧ درصد از ماشین آلات صنعت چاپ ایران از این کشور وارد می شود.

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر کار و مشاغل

• برنامه دولت برای ایجاد شغل و سامانه اشتغال
• حقوق و مزایای مشاغل مختلف و بایدها و نبایدهای شغلی
• مشاغل خانگی و کارافرینی فردی
• تسهیلات اشتغال
• فارغ التحصیلان و بازار کار

شرایط صادرات

چاپ بسته بندی از جمله رشت ههایی از صنف چاپ بوده که طی سالهای اخیر توسعه کمی و کیفی خوبی داشته است اما در عین حال با وجود به خدمت گرفتن ماشین آلات پیشرفته هنوز درصد قابل توجهی از آثار چاپی بسته بندی قابل رقابت با نمونه های غربی خود نیستند. حتی به گفته متخصصین برخی از کشورهای همسایه از جمله ترکیه و مالزی در زمینه صنعت چاپ و کیفیت کارهای چاپی بسیار بهتر از ایران ظاهر شده اند.

یکی از مهم ترین دلایلی که در حال حاضر مانع تسهیل زمینه دریافت سفارش چاپ (چاپ بسته بندی) از سایر کشورها می شود، وابستگی شدید صنعت چاپ بسته بندی فلزی به مواد اولیه وارداتی است. بدین معنا که ارائه خدمات چاپی روی ورقهای تین پلیت وارداتی و سپس صادر کردن آنها، توجیه منطقی و اقتصادی ندارد و ایران زمانی می تواند در این عرصه حضور موثر داشته باشد که از واردات ورقهای تین پلیت بی نیاز گردد که این مهم در آینده نزدیک میسر نمی باشد.

بررسی عرضه و تقاضا

درعرصه چاپ روی فلز دو دسته از واحدها فعالیت دارند : دسته اول واحدهایی هستند که صرفاً به کار خدماتی می پردازند بدین معنا که کار چاپ روی فلز را برای واحدهای قوطی سازی انجام می دهند و دسته دوم واحدهای قوطی سازی مجهز به ماشین چاپ هستند که علاوه بر تولید قوطی وظیفه چاپ آن را هم بر عهده دارند. در این میان آنچه ضرورت بررسی بازار قوطی سازی را در کنار بازار چاپ بر روی فلزات آشکار می سازد، ارتباط این دو صنف با یکدیگر است که دلیل آن با توجه به آنچه پیش از این شرح داده شد این است که عمده کاربرد چاپ روی فلزات در ایران در انحصار صنعت بسته بندی فلزی یا همان قوطی سازی است. بر این اساس در بحث بازار، اطلاعات مربوط به تولید، واردات، صادرات و مصرف در دو آیتم مجزا شامل بخش چاپ روی فلزات و بخش قوطی سازی ارائه شده است.

تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی و برآورد سرمایه گذاری

برخی از واحدهای تولید کننده قوطی در کشور مجهز به خط چاپ نیز هستند در حالیکه برخی دیگر تنها به تولید قوطی می پردازند و فرآیند چاپ آنها توسط چاپخانه خاصی انجام می شود. در این میان عمدتاً واحدهایی که ظرفیت تولید پایین تری دارند، مصداق حالت دوم هستند. آنچه مسلم است این است که در حال حاضر در کشور سهم واحدهای قوطی سازی که مجهز به دستگاههای چاپ می باشند به مراتب بیش از سایر واحدها است.

این حقیقت به وضوح بیانگر آن است که توجیه اقتصادی واحدی که فرآیند چاپ را در کنار فرآیند قوطی سازی دنبال می کند می تواند به مراتب بیش از واحدی باشد که به ارائه خدمات چاپی برای سایر واحدها می پردازد که همین امر دقت بیشتری را در زمینه تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی برای چنین پروژه ای طلب می کند.

 بر اساس نتایج بدست آمده از مذاکراتی که با متخصصین چاپ بر روی قوطی های فلزی و متولیان این فن انجام شد، این نتیجه حاصل شده است که واحدی که تنها دارای خط چاپ باشد (بدون آنکه به تولید قوطی بپردازد)، به منظور حصول حداقل ظرفیت اقتصادی باید به دوخط مجزا شامل خط چاپ حداقل دو رنگ (ماشین چاپ و کوره آن) و خط لاک زنی (ماشین لاک زنی و کوره آن) مجهز گردد تا امکان چاپ برای انواع قوطی ها اعم از غذایی و یا شیمیایی را داشته باشد.

ظرفیت در نظر گرفته شده در این پروژه با توجه به مدل ماشین انتخابی معادل ٦٦٠٠ ورق در ساعت می باشد. البته نکته حائز اهمیت این است که هیچ یک از ماشین های چاپ با ظرفیت اسمی خود کار نمی کنند بلکه عمده واحدهای فعلی با نرخ عملیاتی ٨٥ درصد مشغول به فعالیت هستند. بنابراین با اعمال نرخ عملیاتی معمول، توان تولید ماشینی با ظرفیت اسمی ٦٦٠٠ ورق در ساعت، حدودا معادل ٥٦٠٠ ورق در ساعت خواهد بود.

در تولید قوطی های مختلف، بسته به نوع کاربرد از ورق های تین پلیت با ضخامت های متفاوتی استفاده می شود و در ضمن ابعاد قوطی ها و به تبع آن وزن آنها در کاربردهای مختلف بسیار متغیر است بر این اساس این امکان وجود ندارد که پیش از تعیین یک نوع قوطی معین به عنوان سفارش کار برای چاپخانه، بتوان برای ظرفیت ماشین چاپ، بر حسب وزن معادل سازی نمود.

بدین معنا که آنچه در این مرحله می توان به صراحت عنوان نمود این است که ماشین چاپ در نظر گرفته شده در این پروژه برای هر شیفت کاری دارای ظرفیت عملی حدود ٥٦٠٠ ورق در ساعت است حال اینکه این تعداد ورق معادل تولید چند عدد قوطی و با چه وزنی است تابع مشخصات قوطی است که سفارش چاپ آن به چاپخانه داده می شود.

مواد اولیه مورد نیاز

مهم ترین مواد اولیه ای که در فرآیند چاپ روی فلز برای تولید قوطی مورد استفاده قرار می گیرند شامل ورق فلزی، مرکب چاپ، لاک، ورنی، فیلم و زینک هستند. ذکر این مساله ضروری است که با توجه به اینکه چاپخانه کار خدمات رسانی به یک واحد سفارش دهنده را انجام می دهد، هزینه مواد اولیه مصرف شده برای سرمایه گذار چاپخانه منظور نمی گردد بلکه این سفارش دهنده است که متقبل هزینه تأمین آنها می شود. اما چنانچه تصمیم سرمایه گذار بر آن باشد که در کنار این چاپخانه، یک واحد قوطی سازی هم راه اندازی کند دراین صورت هزینه تأمین مواد اولیه را نیز متقبل می شود.

اگرچه پروژه فعلی به بررسی فنی و اقتصادی چاپخانه چاپ روی فلز می پردازد نه تولید قوطی، اما تخمینی از هزینه مواد اولیه ارائه شده است تا چنانچه سرمایه گذار تمایلی به تکمیل پروژه در جهت قوطی سازی داشته باشد، اطلاعات مورد نیاز در این زمینه موجود باشد.