استاندارد حسابداری شماره 1 و مروری بر تغییرات مربوط به آن

به گزارش لحظه نگر حسمان یکی از چالش هایی که در عصر حاضر با آن مواجه هستیم تغییرات استانداردهای حسابداری ایران است. سازمان حسابرسی کشور به دلیل هم راستایی با استانداردهای بین المللی،اقدام به تغییرات استانداردهای حسابداری ایران کرده است. مطالعه دقیق و آگاهی از مفاد استاندارد های حسابداری برای حسابداران و حسابرسان امری ضروری است و بکارگیری آنها در ثبت و نگهداری و افشاء رویدادهای مالی لازم است . به گفته کارشناسان، “نکته قال تامل این است که حجم این تغییرات به ناگاه بسیار زیاد بوده و همراه شدن حسابداران و حسابرسان با این تغییرات گاهی سخت و دشوار خواهد بود. در ادامه خلاصه استاندارد شماره 1 و تغییرات آن ارائه می شود.

خلاصه استاندارد شماره یک

استاندارد شماره یک حسابداری استانداردهای ملی در سال ۱۳۹۷ تجدید نظر و از ابتدای سال ۱۳۹۸ لازم الاجرا شد. در استاندارد شماره یک حسابداری مباحثی همچون هدف از صورت های مالی، عناوین صورت های مالی، تشخیص صورت های مالی ،اقلام صورت های مالی ،و در کل شناختی کلی و با جزئیات از صورت های مالی همچون صورت وضعیت مالی، صورت سود وزیان، صورت جریان های نقدی، صورت تغییرات در حقوق مالکانه، صورت سود و زیان جامع، یادداشت های توضیحی همراه با این صورت ها ، اطلاعات مقایسه ای دوره های قبل گزارشگری عنوان شده است.

استاندارد شماره یک حسابداری
در این استاندارد مبنای تهیه صورت های مالی با مقاصد عمومی را ارائه می کند، این بدان معنی است که این استاندارد برای مقاصد گزارشگری یا بنگاه های اقتصادی خاص پیش بینی نشده و استفاده عام و کلی برای تمامی فعالیت های اقتصادی دارد.

البته این نکته حائض اهمیت است که در برخی واحدهای اقتصادی (انتفاعی و غیرانتفاعی) همچون خیریه ها عناوین اقلام صورت های مالی میتواند دستخوش تغییراتی شود. در بخشنامه سازمان حسابرسی که نحوه ارائه و طبقه بندی صورت های مالی را عنوان کرده ترتیب و نحوه گزارش آنان صرفا پیشنهادی است، بدین ترتیب صورت وضعیت مالی میتواند به صورت گزارشی و یا به شکل حساب تی سابق نیز ارائه شود هرچند به نظر می رسد همچنان صورت وضعیت مالی به شکل تی T اطلاعات قابل فهم تری ارائه میدهد.

همچنین ترتیب صورت های مالی ارائه شده در بخشنامه فوق الذکر باز هم صرفا پیشنهاد است میتوان ترتیب را به صورت دیگری گنجاند.
یادداشت های توضیحی صورت های مالی، اطلاعاتی تکمیلی و افزون بر آنچه در متن استاندارد گنجانده شده را عنوان می کند و برای استفاده کنندگان از صورت های مالی کمک شایانی میکند. به عنوان مثال می توان به نحوه تسعیر ارز و نرخ های قابل دسترس آن اشاره کرد و یا نحوه استهلاک گیری دارایی ها را در جدولی گنجاند.

در صورت وضعیت مالی اگر دارایی ها و بدهی ها به جاری و غیرجاری طبقه بندی شوند باید دارایی های ( بدهی های مالیات انتقالی را به عنوان دارایی ( بدهی) غیرجاری تلقی کرد. صورت های مالی باید بر اساس تدام فعالیت ( یکی از مفروضات حسابداری) تهیه شود مگر این که مدیریت قصد انحلال ، توقف عملیات یا شرایطی را متصور شود که تداومی بابت فعالیت در آینده را به وضوح نبیند. واحد تجاری باید دلایل تداوم فعالیت را افشاء کند.

واحد تجاری در صورت های مالی خود باید اقدام با اهمیت را جداگانه ارائه کند. چنان که باید اقلامی را که کارکرد یا ماهیت مشابه ندارند را نیز به طور جداگانه ارائه نماید مگر این که این اقلام بی اهمیت باشد.

در این استاندارد ، اهمیت از تعریف خاص و ویژه ای برخوردار است، یک قلم زمانی با اهمیت است که بتواند به تنهایی و یا در مجموع ، بر تصمیمات اقتصادی استفاده کنندگان از صورت های مالی تاثیر گذارد.

میتوان هدف از صورت های مالی را ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی ، عملکرد مالی و انعطاف پذیری واحد اقتصادی دانست. اطلاعات در صورت های مالی باید قابل فهم و قابل مقایسه باشند قابلیت در مقایسه زمانی ایجاد میشود که در ارائه صورت های مالی ثبات رویه رعایت شود این بدان معنی است که حسابداری رویدادهای مشابه از یک دوره به دوره دیگر با روش یکسان صورت گیرد به عنوان مثال اگر از روش میانگین برای محاسبه بهای موجودی کالای پایان دوره استفاده می شود در عملکرد دوره آینده نیز همان روش را به کار گیریم. قابل فهم بودن را میتوان این گونه تعریف کرد که حداقل افرادی که دانش نسبی از حسابداری دارند و یا علاقه مند هستند با مطالعه از صورت های مالی بهره مند شوند بتوان آنان این صورت ها را درک کنند.