آنچه حسابرسان از دوسال اجرای استاندارد گزارشگری موارد بااهمیت حسابرسی آموختند

به گزارش لحظه نگر حَسمان  به نقل از جامعه حسابداران رسمی ایران، گفته شد که ورود موارد بااهمیت حسابرسی  CAM    در گزارش حسابرس مهم‌ترین تغییر در گزارش حسابرسی در بیش از 70 سال اخیر است، اما دو سال اول اجرای این تغییر بدون هیچ رخداد خاصی سپری شده است. با توجه به این‌که حسابرسی اکثر شرکت‌های دارای منافع عمومی در معرض این الزام است، زمان آن فرارسیده است تا در مورد تأثیر الزام گزارشگری CAM تأمل کنیم. جامعه‌ی حسابرسی چه آموخته است؟ سرمایه گذاران چگونه پاسخ داده‌اند؟ و انتظار ما از رویدادهای پیش رو چیست ؟

گردش چند دقیقه ای:
مسیر خدمات مالی و حسابداری را مجازی طی کنید

برای درک بهتر اهمیت گزارشگری CAM، ابتدا باید این اصطلاح را تعریف کنیم. بر اساس تعریف هیأت نظارت، CAM هر موضوعی است که از حسابرسی صورت‌های مالی ناشی شود و به کمیته‌ی حسابرسی ابلاغ شود که (1) مربوط به حساب‌ها یا افشاییات بااهمیت صورت‌های مالی باشد و یا (2) شامل قضاوت‌های چالش برانگیز، ذهنی یا پیچیده باشد. PCAOB این تغییرات را برای آگاهی‌بخشی به سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی درباره‌ی موارد بااهمیت در حسابرسی و نحوه‌ی رسیدگی به آن‌ها اتخاذ کرده است. با دو سال پیاده‌سازی گزارشگری موارد بااهمیت حسابرسی، زمان آن رسیده است که در مورد آنچه تاکنون آموخته‌ایم، تأمل کنیم. همان‌طور که گفته شد، موارد بااهمیت حسابرسی در گزارش حسابرس مستقل گنجانده شده تا در خصوص مواردی که به طور ویژه چالش برانگیز است وشامل قضاوت‌های ذهنی یا پیچیده است، بینش بیش‌تری نسبت به صورت‌های مالی برای استفاده کنندگان فراهم شود. شناسایی حوزه‌هایی در حسابرسی که دارای یک یا چند مورد از این معیارها هستند و توضیح این‌که چه چیزی موضوع را چالش برانگیز، ذهنی یا پیچیده کرده است و نحوه‌ی پاسخ حسابرس به این موضوع در دامنه‌ی اجرای این استاندارد قرار می‌گیرد. به این ترتیب، این فرایند نیاز به قضاوت حرفه‌ای قابل ملاحظه، درک عمیق استاندارد 1301 و تلاش بسیار برای تعیین نحوه‌ی توضیح مسائل پیچیده و چالش‌برانگیز به زبان ساده و به روشی دارد که برای استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی معنی‌دار است. در این‌جا سه ​​موضوع مهم وجود دارد که ما از تجربه‌ی خود در طی دو سال گذشته آموخته‌ایم:

اهمیت دقیق شدن عمیق: نخست، ما یاد گرفتیم که برای شناسایی و توصیف شفاف یک CAM ، باید تمرین کنیم. صورت‌های مالی تصویری سریع از وضعیت مالی و فعالیت یک شرکت برای یک سال خاص است. آن‌ها برخی از جزئیات را در سطح اقلام صورت‌های مالی ارائه می‌دهند، اما اگر فقط در این سطح فکر کنید ممکن است به یک سطح خاص از نتایج برسید. در حالی که برای شناسایی و توصیف موارد بااهمیت حسابرسی و دستیابی به مجموعه‌ای از نتایج، باید بیش‌تر در هر حساب و افشای اطلاعات و سپس به اجزای موجود در آن حساب‌ها یا افشای اطلاعات متمرکز شویم. با این کار ، ممکن است موضوعات مختلفی پیدا کنیم که چالش برانگیز، ذهنی یا پیچیده باشند. برای نمونه واحد تجاری را در نظر بگیرید که در چندین واحد گزارشگری سرقفلی دارد، در برخی از آن‌ها ارزش منصفانه بسیار بیش از ارزش دفتری است و در برخی از آن‌ها ارزش منصفانه بیش از ارزش دفتری نیست. در هر یک از این واحدهای گزارشگری جنبه‌های مختلفی وجود دارد که چالش‌برانگیزتر، ذهنی یا پیچیده‌تر هستند. ما دریافتیم که واقعاً باید حوزه‌ها را در سطح دقیق‌تری مورد بررسی قرار داد تا حسابرس قادر باشد موارد بااهمیت را بهتر در گزارش خود بیاورد.

ریسک کلیشه‌ای شدن موارد بااهمیت حسابرسی، تجربه نشان داد که امکان تفکیک سال به سال موارد بااهمیت وجود دارد. اگرچه استاندارد الزام می‌کند که موارد بااهمیت حسابرسی باید بینشی منحصر به فرد و مربوط به حسابرسی هر مشتری، در هر سال را ارائه دهد، اما با توجه به این‌که آن‌ها هر ساله همان حوزه‌ها و با ویژگی‌های ریسک مشابه حسابرسی می‌کنند، ممکن است CAM ها با گذشت زمان کلیشه‌ای شوند و بنابراین ارزش خود را از دست می دهند. از این رو، برخی از حسابرسان نگران بودند که این مسئله چالش‌برانگیز شود. هنگامی که استاندارد جدید به کار گرفته شد، مشخص شد که حتی برای متداول‌ترین حوزه‌های CAM، از جمله کاهش ارزش سرقفلی، مالیات بر درآمد و درآمد، موارد بااهمیت حسابرسی در سال‌های بعدی متفاوت هستند. با بررسی موارد متعدد CAM در مورد سرقفلی، به طرز شگفت آوری تمایز را احساس کردیم. دلیل این امر این است که تنوع حسابرسی از شرکتی به شرکت دیگر و از حسابرسی به حسابرسی دیگر وجود دارد. حتی در مواردی که حساب یا افشای مشابه وجود دارد، قضاوت‌ها، نوع کسب‌وکار و ساختارهای مختلف وجود دارد.
مخاطبان را در نظر بگیرید، سرانجام، در حالی که استاندارد روش‌های چندگانه را برای نحوه‌ی پاسخ به موارد بااهمیت در حسابرسی ارائه می‌کند، بیش‌تر موارد بااهمیت حسابرسی شامل شرح روش‌هایی است که توسط حسابرس برای رسیدگی به آن‌ها انجام شده است. هنگام تهیه‌ی بخش گزارش موارد بااهمیت، عوامل مختلفی را باید در نظر گرفت. ابتدا، حسابرسان ارزیابی‌های متنوع ریسک‌ها، آزمون‌های کنترلی (در سناریوهای خاص) و سایر رویه‌های اساسی در اجرای حسابرسی را انجام می‌دهند. تمام این روش‌ها مستقیماً به CAM شناسایی شده پاسخ نمی‌دهند. در این مرحله، حسابرس در تعیین این‌که کدام رویه از کل کاری که در یک حوزه‌ی خاص انجام شده مستقیماً به آن CAM پاسخ می‌دهد، قضاوت می‌کند و سپس آن رویه‌ها را به گونه‌ای توصیف می‌کند که برای استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی قابل درک باشد. البته ما به عنوان حسابرس می‌دانیم نوشتن در مورد آنچه که انجام می‌دهیم، به زبان ساده دشوار است. حسابرسان برای توصیف رویه‌های انجام شده از اصطلاحات فنی، اصطلاحات کوتاه و اصطلاحات متداول حسابرسی استفاده می ‌کنند که درک و تفسیر آن‌ها برای استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی لزوماً ساده نیست. علاوه بر این، با توجه به ماهیت موارد بااهمیت حسابرسی، رویه‌های به کار گرفته شده اغلب پیچیده و چالش‌برانگیز است، که می‌تواند نوشتن شرح واضحی از آن‌ها را چالش برانگیزتر کند. توضیح اصطلاحات به کار رفته در گزارش موارد بااهمیت حسابرسی جنبه‌ی غیرقابل پیش‌بینی و وقت‌گیر نگارش CAM است. در واقع، 50 درصد از زمان صرف شده برای فرآیند CAM صرف نگارش آن می‌شود. با تمرین بیش‌تر برای توصیف موارد بااهمیت حسابرسی، احتمالاً زمانی که صرف می‌شود کاهش می‌یابد. علاوه بر ارزیابی توانایی درک اصطلاحات حسابرسی متداول، باید تعیین کنیم که آیا افراد خارج از صنعت خاص معنی اصطلاحاتی را که ما استفاده می‌کنیم، می دانند. باید برای هر مورد با اهمیت حسابرسی که می‌نویسیم، بررسی کنیم که آیا اصطلاحاتی را که به کار بردیم، به طور کلی آن‌قدر شناخته شده هستند تا استفاده کنندگان از صورت‌های مالی آنچه را که گفته شده است متوجه شوند. ما می‌خواهیم اطلاعات ما برای افرادی که به اعتماد می‌کنند، معنی دار و مفید باشد

مروری بر آخرین رویدادها

لحظه نگر حسابداری و حسابرسی

 

• دفاتر و‌ صورتهای مالی
• انجمن ها، مراجع و مدارک حرفه ای مالی و حسابداری و حسابرسی
• استانداردهای حسابداری و حسابرسی ایران
• استانداردهای بین المللی حسابداری و حسابرسی