طبقه بندی تحقیقات بر مبنای ماهیت و روش (روش تحقیق تاریخی)  

محقق در آن مى کوشد، از طریق گردآورى اطلاعات )اسناد و مدارک( مربوط به موضوعى تاریخى و بررسى صحت و سقم آن اطلاعات و نیز تجزیه و تحلیل آنها به کشف حقایق مربوط به آن موضوع دست پیدا کند.

از جمله مشکلات خاص روش تحقیق تاریخی، قابل تکرار و مشاهده مستقیم نبودن رویدادهای تاریخی است.(محقق در صحنه حضور ندارد و نمی تواند متغیر ها را شناسایی کند و امکان تهیه مدارک را ندارد و گاهاً بعضی از منابع اعتبار سندیت ندارند.) تحقیقات تاریخی با اهدافی چون:

۱) به دست آوردن دیدگاه روشنی از زمان حال 

۲) اطلاع از آنچه در گذشته اتفاق افتاده است، ممکن است انجام شود.

در این نوع تحقیق منابع اطلاعات به منابع اولیه و ثانویه تقسیم می شوند. منابع اولیه شامل اطلاعات دست اول مانند اسناد است و منابع ثانویه شامل اطلاعات دست دوم نظیر گزارش یک شخص ثالث از واقعه است. (شخص ثالث شاهد عینی واقعه نبوده است.)

از جمله منابع تحقیق تاریخی می توان به مواردی چون منابع مکتوب، منابع شفاهی، منابع تصویری، منابع ساختمانی، منابع مادی و ابزاری و اسناد اکترونیکی اشاره کرد.

انواع روش تحقیق تاریخی

۱) روش تحلیل تاریخی : تجزیه و تحلیل سیر تاریخی تغییرات اجتماعی و تحول ارزش ها در یک جامعه معین

۲) روش تحلیل شباهتهای ساختاری : مقایسه تاریخی دو موضوع از لحاظ ساختاری و کارکردی مبتنی بر تاثیر متقابل به طور همزمان

۳) روش تحلیل کارکردی : تجزیه و تحلیل تغییرات و دگرگونی های ایجاد شده در کارکردهای سازمانهای اجتماعی

منبع:

معلم